Sáng 24 - 8, đoàn Thanh tra TP.HCM do Chánh Thanh tra Lâm Xuân Trường dẫn đầu đã khảo sát tình trạng quản lý, sử dụng đất quy hoạch khu Nghĩa trang Liệt sĩ TP, tại phường Long Bình, quận 9. Kết quả cho thấy, hàng chục hécta đất mà UBND TP giao cho Sở LĐTB - XH TP để quy hoạch xây dựng và mở rộng nghĩa trang, từ nhiều năm nay đã, đang được cho thuê và bị lấn chiếm tràn lan.
Quy hoạch: gần 52 ha
Theo Quyết định 29 ngày 3 - 4 - 1984 của UBND TP.HCM, Sở LĐ TB - XH (lúc đó là Sở TB - XH) được giao tổng cộng 51,6ha đất thuộc xã Long Bình và Tăng Nhơn Phú huyện Thủ Đức (nay là các phường Long Bình, Tân Phú và Long Thạnh Mỹ, quận 9) để quy hoạch xây dựng nghĩa trang liệt sĩ TP. Diện tích này được chia làm 4 khu (A, B, C, D). Trong đó, riêng khu A, rộng 30,1 ha (nay thuộc phường Long Bình) được quy hoạch là khu chính (nơi chôn cất hài cốt liệt sĩ).
Các khu còn lại có tổng diện tích hơn 21 ha (hiện nay thuộc phường Long Bình, Tân Phú, Long Thạnh Mỹ), bao quanh bên hông và phía sau khu A, được quy hoạch trồng cây xanh cách ly.
Quyết định cũng ghi rõ: Sở LĐ TB - XH TP có trách nhiệm chuyển đổi di dời vườn thuốc Nam có sẵn ở khu A; từng bước tiến hành trồng cây và liên hệ với các cơ quan sử dụng đất ở các khu còn lại (Trường Trung cấp Nông nghiệp, Nhà máy Cơ khí CK78, Viện Quy hoạch TP…) để bàn bạc chuyển đổi dần các cơ sở này đến địa điểm khác. Đối với các hộ cư trú tại đây, Sở LĐ TB - XH cần có kế hoạch phối hợp với chính quyền địa phương để tiến hành đền bù, giải tỏa.
Để xây dựng công trình Nghĩa trang Liệt sĩ TP tại khu A, Sở LĐ TB - XH đã đền bù hoa màu cho 10 hộ dân và xây tường rào nhằm phân chia khu này với các hộ dân ở 3 khu còn lại mà Sở LĐ TB - XH chưa có khả năng giải tỏa đền bù. Đầu năm 1989, công trình chính được khởi công trên diện tích hơn 30 ha đã được bao bọc bởi tường rào và hoàn thành đưa vào sử dụng ngày 29 - 4 - 1990 với quy mô 15.000 mộ.
Bị lấn chiếm, “teo” còn 35ha
Ông Nguyễn Văn Mầm, Phó Chánh Thanh tra TP cho biết, sau khi có Quyết định 29 của UBND TP, tại khu đất, ngoài một số hộ dân và một số cơ quan nhà nước còn có 13 ngôi mộ gồm 9 mộ vô danh và 4 ngôi mộ có tên tuổi, trong đó có 2 ngôi mộ của gia đình bà Đoàn Thị Minh Trang. Hiện bà Trang đã tự ý đập tường rào phía đường Hoàng Hữu Nam (thuộc phường Long Bình), di dời cửa tường rào do Ban quản lý công trình xây dựng nghĩa trang xây dựng năm 1989 đến chỗ khác, làm cửa rộng hơn và sử dụng phần đất phía sau nghĩa trang như đất của cá nhân bà Trang.
Phần ngoài tường rào tại các khu B, C, D có hiện tượng hộ dân lấn chiếm xây dựng, sang nhượng trái phép. Một số trường hợp đã được cơ quan nhà nước giao đất, cho phép xây dựng và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà. v
Bên cạnh đó, một phần diện tích khu A, C, Ban Quản trang TP quản lý sử dụng, cho mượn và cho thuê. Một phần diện tích khu B, C do UBND phường Tân Phú, Long Thạnh Mỹ quản lý sử dụng và cho thuê. Ngoài ra, theo ghi nhận của đoàn thanh tra, có tổ chức được nhà nước giao đất trên phần đất của Nghĩa trang Liệt sĩ TP sau khi có Quyết định 29 như Trung tâm thương mại Chợ Lớn (823m2), Công ty TNHH Tân Hoàn Mỹ (chưa xác định được diện tích) để sử dụng nhưng lại không có quyết định giao thuê của cơ quan thẩm quyền (tức giao bằng miệng).
Trước tình hình thực tế, ngày 20 - 4 - 2006 Sở LĐ TB - XH công văn số 2025 gửi UBND TP đề nghị điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất của Nghĩa trang Liệt sĩ TP giảm quy mô còn lại là 34,6ha và sau đó, ngày 8 - 5 - 2006, UBND TP đã có văn bản 2863 chấp thuận đề xuất này.
Quản lý lỏng lẻo, cho thuê tràn lan
Theo các tài liệu mà đoàn thanh tra thu thập được cũng như ghi nhận thực tế, trong tổng diện tích hơn 51,6 ha mà UBND TP giao để quy hoạch Nghĩa trang Liệt sĩ TP năm 1984, hiện nay phần do Ban Quản trang TP quản lý chỉ còn hơn 31ha. Riêng UBND các phường quản lý hơn 1ha, Sở LĐ TB - XH trực tiếp quản lý 3.534m2.
Trong phần còn lại, có 10 tổ chức và nhiều hộ dân sử dụng. Do buông lỏng quản lý nên trong 10 tổ chức sử dụng đất trong khuôn viên khu quy hoạch nghĩa trang, chính quyền địa phương chỉ mới xác định được diện tích do 7 tổ chức sử dụng hơn 5,7ha. Đối với các hộ dân, ban đầu từ 42 hộ sử dụng gần 3,2ha trước khi có Quyết định 29, đến nay đã tăng thêm 283 hộ với diện tích đất sử dụng là gần 10,3ha (tổng cộng là 325 hộ sử dụng gần 13,5ha) thuộc khu quy hoạch nghĩa trang. Đáng chú ý, có 9 hộ trong số trên được được giao 2.567m2 đất trong phần quy hoạch nghĩa trang; 8 hộ đã được cấp sổ đỏ, sổ hồng.
Ghi nhận thực tế của đoàn thanh tra cho thấy, trong phần đất chưa sử dụng thuộc khuôn viên nghĩa trang (khu A) hiện nay Ban quản trang TP cho 3 đơn vị và 3 cá nhân thuê gần 1,5ha để làm xưởng sản xuất ống cống, kho chứa hàng và bãi phế liệu. Còn phần đất mặt tiền phía ngoài hàng rào được Ban quản trang cho 7 hộ thuê hơn 1ha, 1 hộ mượn 2.292m2, ngoài ra còn có 5.000m2 bị 1 hộ dân (bà Đoàn Thị Minh Trang) chiếm dụng để kinh doanh xe cơ giới, làm vườn kiểng, hòn non bộ... Riêng phần đất do UBND các phường quản lý, hiện nay phần lớn cũng được cho thuê.
Theo Phạm Trường - TimNhaDat.net