Bộ Xây dựng vừa có văn bản số 518/BXD-KTTC do Thứ trưởng Đinh Tiến Dũng ký ngày 25/3/2008 gửi Thủ tướng Chính phủ về việc bổ sung một số hướng dẫn điều chỉnh giá và hợp đồng xây dựng do biến động giá vật liệu xây dựng (VLXD).
Trước đó, Bộ Xây dựng đã ban hành Thông tư số 05/2008/TT-BXD ngày 22/02/2008: Hướng dẫn điều chỉnh giá và hợp đồng xây dựng do biến động giá nguyên liệu, nhiên liệu và vật liệu xây dựng. Thông tư được ban hành đã có tác động tích cực trong việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các gói thầu, dự án đầu tư do biến động giá xây dựng trong thời gian qua.
Tuy nhiên theo báo cáo của các Bộ, ngành, địa phương và một số doanh nghiệp, trong quá trình tổ chức thực hiện việc điều chỉnh giá VLXD và hình thức hợp đồng xây dựng do biến động giá VLXD còn một số khó khăn vướng mắc. Chính vì vậy, để giải quyết các tồn tại, nhằm thực hiện tốt chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về một số nội dung như:
Một là, về các loại vật liệu xây dựng được điều chỉnh giá: Văn bản số 164/TTg-CN ngày 29/01/2008 của Thủ tướng Chính phủ cho phép điều chỉnh giá đối với nguyên liệu, nhiên liệu và VLXD chủ yếu do Nhà nước kiểm soát bị tăng giá ngoài khả năng kiểm soát của chủ đầu tư và nhà thầu đã thoả thuận trong hợp đồng; Đồng thời cho phép điều chỉnh hình thức giá hợp đồng trọn gói, giá hợp đồng theo đơn giá cố định thành hình thức hợp đồng theo giá điều chỉnh.
Mặt khác, việc áp dụng hình thức giá hợp đồng theo giá điều chỉnh là điều chỉnh giá của tất cả các loại vật liệu khi có biến động giá trong quá trình thanh toán giữa chủ đầu tư và nhà thầu; Vì vậy khi điều chỉnh giá VLXD phải điều chỉnh giá của tất cả các loại vật liệu có biến động giá trong hợp đồng.
Bộ Xây dựng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép điều chỉnh giá tất cả các loại VLXD có biến động giá trong thời gian vừa qua.
Hai là, về tính các khoản: Dự toán chi phí xây dựng công trình bổ sung cần được tính đầy đủ các khoản chi phí (bao gồm cả trực tiếp phí khác, chi phí chung, thu nhập chịu thuế tính trước) để nhà thầu bù đắp đủ chi phí như các khoản lãi vay, quản lý của doanh nghiệp... Vì vậy, Bộ Xây dựng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép tính đầy đủ các khoản chi phí cần thiết trong dự toán chi phí xây dựng công trình bổ sung.
Ba là, về thẩm quyền quyết định việc điều chỉnh dự toán, giá gói thầu, tổng mức đầu tư, hợp đồng đối với dự án sử dụng vốn nhà nước do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt: Bộ Xây dựng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao cho Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, chủ tịch UBND cấp tỉnh, Chủ tịch Tập đoàn kinh tế, Chủ tịch Hội Đồng quản trị Tổng công ty Nhà nước quyết định.
Bốn là, việc điều chỉnh tổng mức đầu tư của dự án thực hiện theo Nghị định số 99/2007/NĐ-CP ngày 13/6/2007 của Chính phủ.
Theo quy định của Nghị định số 99/2007/NĐ-CP, không được điều chỉnh tổng mức đầu tư do giá cả thị trường thay đổi, nhưng thời gian qua giá vật liệu biến động quá lớn nên khi điều chỉnh giá hợp đồng có thể làm vượt tổng mức.
Bộ Xây dựng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép điều chỉnh tổng mức đầu tư của dự án thực hiện theo nghị định số 99/2007/NĐ-CP khi điều chỉnh giá hợp đồng do giá VLXD biến động trong thời gian qua ngoài khả năng kiểm soát của chủ đầu tư và nhà thầu đã thoả thuận trong hợp đồng. Thẩm quyền quyết định điều chỉnh dự toán, giá gói thầu, tổng mức đầu tư, hợp đồng của dự án do Thủ tướng Chính phủ quyết định đầu tư được phân cấp như khoản 3 nêu trên.
Năm là, Bộ Xây dựng đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép tạm ứng theo tỷ lệ tạm ứng trong hợp đồng đối với số tiền bù chênh lệch giá trong khi chờ làm các thủ tục điều chỉnh để tránh thiệt hại cho nhà thầu và không ảnh hưởng đến tiến độ công trình, dự án.
Sáu là, trường hợp sau khi điều chỉnh giá VLXD làm thay đổi nhóm của dự án như: từ lập báo cáo kinh tế kỹ thuật lên mức phải lập dự án; dự án từ nhóm C lên nhóm B; dự án từ nhóm B lên nhóm A... Bộ Xây dựng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép tiếp tục thực hiện dự án như qui định đối với dự án trước khi điều chỉnh, không phải làm lại các thủ tục lập, thẩm định, phê duyệt dự án.
Bảy là, việc xử lý đối với hợp đồng đã thanh toán xong: Các hợp đồng xây dựng đã thanh toán hết giá hợp đồng (bao gồm giá trị của hợp đồng đã được ký kết và phần bổ sung nếu có) trong năm 2007 (trừ các khoản bảo hành theo qui định), không được điều chỉnh giá vật liệu xây dựng.
Tám là, đối với các gói thầu, công trình do nhà thầu nước ngoài làm tổng thầu: Bộ Xây dựng kiến nghị việc điều chỉnh giá VLXD đối với các công việc do nhà thầu phụ Việt Nam thực hiện do chủ đầu tư xem xét quyết định trên cơ sở đề nghị của nhà thầu nước ngoài. Việc thanh toán chi phí bổ sung này có thể do chủ đầu tư trả trực tiếp cho nhà thầu phụ Việt Nam khi được nhà thầu nước ngoài chấp thuận.
Hiện Bộ Xây dựng báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét cho ý kiến chỉ đạo để Bộ này có văn bản hướng dẫn bổ sung cho các Bộ, ngành, địa phương thực hiện.