Hiện nhiều chung cư cũ ở TPHCM đang xuống cấp nghiêm trọng, hệ thống điện nước xập xệ, nguy cơ cháy nổ chực chờ, môi trường vệ sinh ô nhiễm... Nhiều nơi đã có kế hoạch di dời, sửa chữa nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện xong, khiến nỗi lo kém an toàn ám ảnh nhiều người, bộ mặt thành phố trở nên nhếch nhác.

Được xây dựng từ những năm 1960, khu chung cư Thanh Đa (P27, Q.Bình Thạnh) hiện đang xuống cấp trầm trọng. Nhìn bề ngoài rất dễ nhận biết độ cũ kỹ của khu chung cư này bởi cây cỏ mọc khá nhiều tại các vết nứt quanh tường, hàng loạt kẽ hở nhằng nhịt được người dân trám, sửa chữa. Nhiều người dân ở đây phải sống trong cảnh nhà thiếu ánh sáng, tường hoen ố, ẩm mốc, những mảng rêu xanh bám đầy...

Đi vào bên trong các lô của chung cư này là những dãy hành lang tối om chằng chịt dây điện, ống nước. Nhiều vị trí tường bị vỡ, bong tróc lộ lõi sắt rỉ sét. Phía bên ngoài hầu như các hộ đều lắp đặt thêm “chuồng cọp” phủ kín toàn bộ lan can. “Chuồng cọp” được các hộ dân tận dụng tối đa để phơi quần áo, đặt cây cảnh... Tình trạng thấm nước từ tầng trên xuống tầng dưới là chuyện thường ngày ở chung cư này.

Tại chưng cư Bình Trưng (P.Bình Trưng Đông, Q2), việc cơi nới để xây “chuồng cọp” cũng rất phổ biến. Khu nhà tập thể trở thành nơi mạnh ai nấy chiếm, người trên cao thì chiếm không gian làm “chuồng cọp”, người ở dưới thì chiếm đất làm vườn, dựng nhà tạm, làm nơi giữ xe hay quán nước... Khoảng không gian giữa các lô chung cư trở thành bãi rác khổng lồ, khi người dân vô tư đứng trên lầu ném rác thải sinh hoạt xuống.

Khu chung cư Bắc Đinh Bộ Lĩnh (P26, Q.Bình Thạnh) ở trong tình trạng ngày càng lún sâu tạo ra những lỗ hổng, vết nứt chi chít khắp chung cư. Người dân phải tự mua vật liệu về sửa chữa bên ngoài tạm bợ. Nhiều nắp cống thoát nước vỡ khiến mùi hôi bốc lên nồng nặc. Tại các chung cư này, các biện pháp đảm bảo an toàn cháy nổ rất ít được chú trọng. Thiết bị báo cháy thường thiếu hoặc không có, một số nơi không có bình chữa cháy, bảng tiêu lệnh chữa cháy bong tróc, mất chữ. Nếu chẳng may xảy ra hỏa hoạn, các “chuồng cọp” sẽ là rào cản rất lớn trong việc chữa cháy, cứu hộ.


Tại chung cư Ngô Gia Tự (P3Q10), dây điện, đường ống nước giăng mắc dọc hành lang. Rác thải của hộ tầng trên vứt la liệt trên mái hiên nhà tầng dưới. Dọc đường trong khu chưng cư là các quán ăn, quán nhậu vây kín. Rác thải đổ dồn vào các đường rãnh thoát nước. Ở các lối đi lên cầu thang, vài bộ ghế salon hỏng được người dân đem ra để dọc hành lang, vải rơi xuống nền nhà lâu ngày không được quét dọn. Bàn ghế gỗ, xe đạp hư cũng được đưa vào một hốc ngay lối cầu thang. Lối đi phía giữa hai lô chung cư là nơi chứa rác thải, nước sinh hoạt chảy lai láng, trở thành nơi ở sinh sôi nảy nở của rất nhiều côn trùng, chuột, gián. Mỗi khi trời mưa, túi nylon, vỏ hoa quả bị nước cuốn đi rồi tấp vào một hốc tường.

Chú N.Q.T (ngụ lô S, chung cư Ngô Gia Tự) cho biết: “Tôi sống ở đây cũng khá lâu rồi. Lúc trước không phải bẩn thỉu như thế này đâu, nhưng ngày càng nhiều người đến sống. Rồi quán xá mọc lên, người dân vô tư xả rác, cống nước hôi thối, chuột, muỗi, gián ngày càng nhiều, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân, đặc biệt là con nít”.


Tại chung cư Nguyễn Thiện Thuật (P1Q3) quần áo thường được phơi tùy tiện ngay trước mặt tiền, tạo hình ảnh nhếch nhác, mất vẻ mỹ quan đô thị. Hệ thống dây điện ở đây được giăng mắc rối rắm, nguy hiểm đến tính mạng người dân. Thậm chí nhiều hộ còn phơi đồ lên cả dây điện.

Bên cạnh tình trạng xuống cấp nghiêm trọng, việc cơi nới, xây dựng “chuồng cọp” trên ban công ở các chung cư hiện nay không chỉ phá vỡ kiến trúc của tòa nhà, mà còn gây ảnh hưởng đến khả năng chịu lực, an toàn cháy nổ, làm xấu cảnh quan đô thị. Tình trạng ô nhiễm, nhếch nhác còn làm gia tăng các loại dịch bệnh, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người dân sống trong các chung cư cũ xuống cấp.

TP.Hồ Chí Minh hiện có hàng trăm chung cư xuống cấp, hư hỏng nặng, có thể sụp đổ bất cứ lúc nào. Cải tạo, xây mới các chung cư cũ là một trong những chủ trương, nhiệm vụ trọng tâm được TP.Hồ Chí Minh đặt ra từ nhiều năm nay, tuy nhiên kết quả đạt được vẫn chưa như mong muốn.

Theo kế hoạch đưa ra cuối năm 2013, đến 2015 thành phố sẽ di dời, tháo dỡ 70 lô chung cư cũ với hơn 7.000 hộ dân đang sinh sống và sửa chữa 3 lô chung cư cũ. Đồng thời, thành phố sẽ khởi công xây dựng mới thay thế 61 lô chung cư cũ với quy mô gần 10.000 căn hộ.