Thời điểm cuối năm 2014 và hơn 6 tháng đầu năm nay, cơn sốt giá đất trên địa bàn huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang diễn biến hết sức phức tạp.

Chuyện về giá đất tăng cao ngất ngưởng tiếp tục là vấn đề nóng, nhạy cảm. Cộng đồng xã hội đặc biệt quan tâm tới đảo ngọc Phú Quốc.

Bong bóng đất phình to

Ông Vũ Ngọc Quãng (ở ấp Cây Thông Ngoài, xã Cửa Dương, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang) là người thường theo dõi, khá am hiểu về tăng giá đất trong thời gian qua trên đảo Phú Quốc cho hay: Những khu vực như Ông Lang, Bãi Dài, Gành Dầu, Suối Đá, Suối Đá Bàn…, thời điểm tháng 5, tháng 6 năm ngoái, giá một công đất (1.000 m²) khoảng 400 - 600 triệu đồng nhưng hiện nay ở mức 1,7 - 3 tỷ đồng, tùy theo vị trí ở mặt tiền, trong hậu hoặc gần bãi biển.

Tuyến đường giao thông từ thị trấn Dương Đông đi Cảng hàng không Quốc tế Phú Quốc, Hàm Ninh, An Thới đoạn Trần Hưng Đạo - Cửa Lấp (xã Dương Tơ) phía giáp biển đang có giá 25 - 30 tỷ đồng/công và phía trong 20 tỷ đồng/công.

Giá đất này gây sốc và hết sức bất ngờ đối với người dân Phú Quốc vì nó chưa từng xuất hiện từ trước đến nay. Đây không phải là giá đất “ảo” mà thực tế đã có người bán và người mua.

Ông Huỳnh Quang Hưng, Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Quốc cho biết, cuối năm 2014 và những tháng đầu năm 2015, tình hình đất đai ở Phú Quốc có sự biến động khá lớn. Một số tổ chức và cá nhân ra Phú Quốc mua bán đất, đầu cơ đất diễn ra hết sức phức tạp, đẩy giá đất hiện nay tăng rất cao so với giá đất UBND tỉnh ban hành hàng năm.

Đặc biệt, một số tuyến đường Trần Hưng Đạo, 30/4, Nguyễn Trung Trực, vùng quy hoạch du lịch, vùng dự án như khu vực Ông Lang, Bà Kèo, Cửa Cạn và một số nơi khác giá đất tăng cao so với giá đất Nhà nước quy định.

Đất nông nghiệp, đất trồng cây lâu năm có những nơi 15 - 20 triệu đồng/m²; khu vực gần biển địa thế kinh doanh thuận lợi, vị trí lợi thế tốt, những khu vực có tuyến đường giao thông đi qua giá đất 3 - 4 triệu đồng/m², có nơi 7 - 8 triệu đồng, có nơi 2 - 3 triệu đồng và thấp nhất cũng từ 300.000 – 400.000 đồng/m2 tùy theo vị trí địa thế tốt xấu. Phải nói rằng, giá đất trong thời gian qua tại Phú Quốc biến động rất cao và chưa năm nào tăng cao ngất ngưởng như thế.

Đất sốt giá tăng cao, một số hộ dân tại Phú Quốc đã bán hết đất của gia đình, có những trường hợp bán 30 - 50% thửa đất để xây cất nhà ở, đầu kinh doanh mua bán, xây dựng khách sạn, làm nhà trọ cho thuê mướn…

Nhiều hộ dân ở Cửa Cạn và Gành Dầu cho biết Phú Quốc đang là điểm đến của khách du lịch nhưng khách sạn ở đây thiếu nhiều, không đủ phòng nghỉ, nhất là vào mùa hè, ngày lễ, tết… Để đón nhu cầu đó, người dân đã bán đất để xây khách sạn, nhà nghỉ mi ni.

Ngoài ra, Phú Quốc là “đại công trường” với nhiều dự án, công trình quy mô lớn đang được triển khai thi công nên nhu cầu thuê mướn nhà trọ của công nhân rất lớn. Đó cũng là lý do dân địa phương bán đất xây nhà trọ để kinh doanh.

Tuy nhiên, đó là phần nổi của “tảng băng đất đai” ở Phú Quốc, phần chìm của tảng băng này là nguyên nhân gây nên cơn sốt giá đất tại đây. Đó là giá trị lợi nhuận to lớn trước mắt. Mua bán đất chỉ cần giấy sang tay là thực hiện xong giao dịch.

Nhiều “cò đất” vừa đặt cọc xong, hẹn thời gian giao tiền cho người bán thì lập tức có người khác hỏi mua giá cao hơn và thế là cò đất sang tay thu lợi.

Ông Huỳnh Quang Hưng, Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Quốc cho biết: Thời gian qua cũng như hiện nay, một số tổ chức và cá nhân, đa phần là ở thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội và các tỉnh, thành lân cận ra Phú Quốc mua đất. Có những trường hợp mua bán trên cùng một thửa đất, nhưng trong vòng một tháng chuyển đổi giữa đối tượng người mua và người bán khác nhau 2 - 3 lần do người mua đất thấy có lời nên tiếp tục bán, chuyển nhượng cho người khác, cứ thế đẩy giá đất tăng không điểm dừng, không thời hạn kết thúc.

Ông Hưng cho biết thêm, ban đầu một số người mua đất do giá khá rẻ so với giá chuyển nhượng tại thời điểm mua. Vì đất đó không giấy tờ, thậm chí chưa có sơ đồ vị trí, chưa có thành quả lao động, đất lấn chiếm rừng trái phép và đối tượng mua đất cứ nghĩ mua xong là làm giấy chủ quyền sử dụng được nên đổ xô mua đất.

Người mua đất không biết khu vực đất đó hiện nay là Nhà nước đang quản lý, không biết đất mua nằm trong ranh giới của đất rừng phòng hộ, vườn quốc gia…

Hễ có người chỉ bán đất với giá rẻ từ vài chục triệu đồng đến một, hai trăm triệu đồng một công tùy theo vị trí, lợi thế là họ mua mà không cần tìm hiểu rõ nguồn gốc đất đai nên rủi ro mất tiền của người mua đất là rất cao.

Cần cẩn trọng khi mua đất

Nguyên nhân giá đất tăng chóng mặt ở đảo ngọc do đối tượng mua đất biết thông tin Phú Quốc sẽ trở thành thành phố, đặc khu; Phú Quốc sẽ có những dự án lớn như vườn bách thú, casino, các khu du lịch tiêu chuẩn 5 sao, xây dựng cảng biển hành khách quốc tế, cảng dầu khí...

Ông Huỳnh Quang Hưng, Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Quốc nói: "Trong tình hình mua bán đất tăng đột biến thời gian qua cũng như hiện nay, công tác quản lý đất đai của huyện gặp nhiều khó khăn. Bộ phận một cửa, các cơ quan chuyên môn như Phòng Tài nguyên - Môi trường, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất, cơ quan thuế luôn trong tình trạng quá tải về mặt hồ sơ.

So với quy định, có những hồ sơ trễ hẹn 5 - 7 ngày và 10 - 15 ngày, thậm chí có những hồ sơ phải trễ 20 ngày. Đa số người dân họ chuyển nhượng, mua bán, tách thửa dẫn đến quá tải hồ sơ, công việc.

Trong 6 tháng đầu năm nay, huyện cấp giấy do nhận chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế, do biến động khác, chuyển mục đích sử dụng đất, bổ sung tài sản 2.407 thửa đất; chỉnh lý biến động 2.357 trường hợp; đăng ký thế chấp, xóa thế chấp quyền sử dụng đất và các loại điều chính, đính chính khác 3.091 trường hợp" .

Liên quan đến việc này, thu ngân sách 6 tháng đầu năm của Phú Quốc tăng khá cao, hơn 1.127 tỷ đồng, đa số là những khoản thu có yếu tố từ đất như: thuế thu nhập cá nhân, thuế trước bạ, thuế chuyển mục đích sử dụng, tiền thuê đất… tăng khá cao so với cùng kỳ và so với kế hoạch.

Giao dịch về đất đai tại Phú Quốc qua hệ thống ngân hàng thương mại bằng tiền mặt gần 16.000 tỷ đồng, tăng trên 56% so với cùng kỳ.

Lãnh đạo UBND huyện Phú Quốc khuyến cáo người mua đất hiện nay nên tìm hiểu thông tin quy hoạch chung của huyện đảo; xác định nguồn gốc, thông tin về thửa đất cần mua để biết chính xác theo quy hoạch.

Phú Quốc hiện nay đã có những quy hoạch và những quy hoạch chi tiết 1/2000, những khu vực, dự án đều có ranh giới, tọa độ cụ thể; khu vực nào cho xây dựng bao nhiêu phần trăm, khu vực nào cho xây dựng khách sạn 4 tầng, 5 tầng, 7 tầng, 8 tầng…

Huyện Phú Quốc đã có đủ thông tin quy hoạch cho người sử dụng đất và khi cần sẽ cung cấp đầy đủ cho nhân dân biết được để thực hiện đúng quy hoạch. Huyện khuyến cáo người mua đất tại Phú Quốc hết sức cẩn trọng, cân nhắc trước khi quyết định mua đất, không nên mua “đất chỉ” của các đối tượng cò mồi “chỉ tay bán” nhằm tránh rủi ro, “tiền mất, tật mang”.

Huyện Phú Quốc đang triển khai đồng bộ các giải pháp và siết chặt lại công tác quản lý đất đai trên địa bàn nên cơn sốt giá đất tăng có dấu hiệu chững lại; tăng cường quản lý, kiểm tra và kiên quyết xử lý việc xây dựng trái phép, không phép, sai phép, sai quy hoạch hiện nay.