Bộ Xây dựng mới đây đã đề xuất nâng vốn pháp định, tức là điều kiện để mở công ty đầu tư, kinh doanh BĐS lên 50 tỷ VND, thay vì 6 tỷ VND như hiện nay. Tuy nhiên, xung quanh đề xuất nâng vốn pháp định này cũng đang có không ít tranh luận về tính khả thi của nó.

Đề xuất này được coi như bước sàng lọc đầu tiên để nâng cao điều kiện các doanh nghiệp được kinh doanh bất động sản, tránh lặp lại tình trạng như cách đây vài năm, khi thị trường này phát triển quá nóng, nhiều chủ đầu tư đã “tay không bắt giặc”, nhưng sau đó lại không đủ năng lực tài chính để thực hiện tiếp dự án.

Ví như dự án tòa tháp đôi Hesco Văn Quán 50 tầng của chủ đầu tư Công ty Megastar Land trị giá hàng nghìn tỷ VND hiện đang bị bỏ hoang do chủ đầu tư thiếu năng lực tài chính. Hàng trăm khách hàng đã góp vốn tại dự án nhưng không biết đến bao giờ mới được nhận nhà. Và khu đất này đang được một số người dân xung quanh tận dụng để… trồng rau.

Vào thời kỳ bất động sản nóng sốt năm 2009, 2010, chỉ với 6 tỷ VND vốn pháp định để mở công ty, doanh nghiệp này đã “tay không bắt giặc”, trở thành chủ đầu tư của nhiều dự án hàng nghìn tỷ đồng.

Ông Trần Ngọc Quang - Phó Tổng Thư ký Hiệp hội BĐS Việt Nam ủng hộ đề xuất tăng vốn pháp định đối với hoạt động kinh doanh BĐS của Bộ Xây dựng nhằm hạn chế những chủ đầu tư yếu kém. Tuy nhiên, ông cũng đề xuất cân nhắc từng trường hợp cụ thể.

Ông Trần Ngọc Quang phân tích: “Phát triển nhà ở công nhân tại khu công nghiệp hay nhà ở nông thôn chỉ cần vài tỷ đồng bởi giá trị BĐS ở đó rất thấp”.

Vốn pháp định chỉ là điều kiện để mở doanh nghiệp. Vì thế, Luật sư Nguyễn Quốc Việt cho rằng, không thể căn cứ vào số vốn pháp định để xác định năng lực của một chủ đầu tư dự án.

Luật sư Nguyễn Quốc Việt cho rằng: “Mục đích đưa ra quy định này sẽ không thực hiện được. Tôi nghĩ cách quản lý vốn này để nâng cao năng lực của chủ đầu tư, chứ không phải dùng vốn pháp định”.

Ông Phạm Đức Toàn, giám đốc một công ty kinh doanh BĐS chia sẻ rằng, 50 tỷ VND đối với các doanh nghiệp triển khai dự án lên đến hàng nghìn tỷ VND là quá nhỏ. Tuy nhiên, đó là cả một vấn đề đối với những công ty nhỏ, ví dụ như chỉ hoạt động trong lĩnh vực môi giới, bán hàng. Nhưng, nếu đề xuất được thực thi, các doanh nghiệp nhỏ cũng không khó để lách.

Ông Phạm Đức Toàn cho biết: “Nếu chúng tôi không đủ điều kiện thì hoàn toàn có thể thuê một đơn vị luật làm bảo lãnh tài chính, chứng minh với Sở kế hoạch Đầu tư là xong. Đó chỉ là vấn đề kỹ thuật”.

Nhiều chuyên gia trên thị trường nhận định, đề xuất này của Bộ Xây dựng là bước sàng lọc đầu tiên điều kiện kinh doanh bất động sản của các doanh nghiệp. Tuy nhiên, tại các thành phố lớn như Hà Nội hay TP.HCM, một dự án nho nhỏ cũng có giá trị lên hàng trăm tỷ VND. Lúc này, 6 tỷ hay 50 tỷ VND không phải là quá lớn. Nếu lấy những con số này để soi chiếu đánh giá năng lực của các chủ đầu tư là rất khó khả thi. Chưa kể đến việc, để đáp ứng tiêu chí của các cơ quan chức năng, những hình thức lách luật như doanh nghiệp trên chia sẻ là hoàn toàn có thể xảy ra.