Hà Nội hiện còn khoảng 80 nghìn căn hộ thuộc các dự án phát triển nhà ở chưa làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn với đất (sổ đỏ). Để bảo đảm quyền lợi cho người mua nhà, Sở Tài nguyên - Môi trường Hà Nội đã và đang triển khai nhiều biện pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đồng thời yêu cầu các chủ đầu tư nghiêm túc chấp hành nghĩa vụ tài chính theo quy định.

Để đẩy nhanh công tác cấp sổ đỏ, Sở Tài nguyên - Môi trường đã tham mưu UBND TP Hà Nội thành lập tổ công tác liên ngành nhằm tháo gỡ khó khăn. Đi đôi với nhiệm vụ này, Sở cũng đã đề nghị các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà ở để bán, chủ đầu tư dự án phát triển nhà khẩn trương liên hệ với Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội để làm thủ tục cấp giấy chứng nhận cho người mua nhà. Với dự án đã xây dựng xong và người mua nhà ở đã nhận bàn giao nhà mà chủ đầu tư chưa lập hồ sơ, làm thủ tục, người mua nhà có thể nộp trực tiếp tại Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội để được giải quyết theo quy định...

Tuy nhiên, qua rà soát hồ sơ pháp lý các dự án phát triển nhà cho thấy, vẫn còn nhiều vướng mắc, chủ yếu do một số dự án kéo dài tiến độ, đắp chiếu, đến khi khởi động lại thì có sự điều chỉnh quy hoạch, thay đổi mật độ, hệ số sử dụng đất, khiến việc cấp giấy chứng nhận gặp khó khăn. Nguyên nhân nữa là do các chủ đầu tư vi phạm về quy hoạch, thiết kế xây dựng đã được duyệt, chưa làm xong thủ tục pháp lý về đất đai, chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Nhà nước. Ngoài ra, do chủ đầu tư chậm trễ trong việc nộp hồ sơ, làm thủ tục cấp giấy chứng nhận cho người mua nhà, do tình trạng nhà đất mua đi bán lại nhiều lần, nhưng bên mua chưa nộp đủ giấy tờ…

Trên địa bàn thành phố có 223 dự án đã được giao đất (5.561ha), với 216.580 căn, trong đó có 112.150 căn chung cư và thấp tầng đã xây dựng xong, bàn giao cho người mua nhà. Đến nay, hơn 31.000 căn hộ đã được cấp sổ đỏ, số còn lại khoảng 80.000 căn hộ chưa cấp giấy chứng nhận do còn nhiều vướng mắc.

Đơn cử như dự án Khu đô thị Việt Hưng và Khu đô thị Pháp Vân - Tứ Hiệp, chủ đầu tư là Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD) chưa xác định được phần chênh lệch giữa giá thành xây dựng và giá bán để nộp ngân sách. Đối với dự án Khu đô thị Vân Canh, nhà đầu tư đã nộp vào ngân sách gần 440 tỷ đồng, song do vướng quy hoạch của thành phố, buộc phải tạm dừng. Tương tự, dự án Khu đô thị mới Mỹ Đình - Mễ Trì do Công ty cổ phần Đầu tư phát triển đô thị và khu công nghiệp Sông Đà (Sudico) làm chủ đầu tư cũng chưa xác định được phần chênh lệch giữa giá bán và giá thành xây dựng. Với Khu đô thị Yên Hòa - Cầu Giấy, chủ đầu tư là Công ty Đầu tư xây dựng dân dụng Hà Nội cũng chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Nhà nước... Quan điểm chỉ đạo của thành phố, cùng với việc cấp sổ đỏ cho các căn hộ chung cư thông qua chủ đầu tư dự án, Hà Nội triển khai tiếp nhận hồ sơ trực tiếp của các cư dân trong dự án và cấp sổ đỏ trực tiếp cho người dân. Đối với dự án nhà ở chủ đầu tư chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Nhà nước, thành phố vẫn cấp giấy chứng nhận cho người dân. Trong trường hợp này, nếu người mua có giấy tờ chứng minh đã nộp tiền sử dụng đất cho chủ đầu tư thì hoàn toàn có quyền kê khai và được cấp sổ đỏ. Nếu không, người mua sẽ phải nộp tiền sử dụng đất theo chính sách tại thời điểm mua nhà trước khi làm các thủ tục giấy tờ kê khai.

Thành phố Hà Nội đang cố gắng tập trung hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận căn hộ tồn đọng thông qua việc đưa ra một số biện pháp, trong đó có thông báo trực tiếp đến chủ đầu tư có dự án phát triển nhà ở để họ liên hệ thực hiện công tác cấp giấy. Sau khi có thông báo đến lần thứ ba, các chủ đầu tư không đến thì sẽ thanh tra, xử lý, xử phạt chủ đầu tư. Do vậy, Sở Tài nguyên - Môi trường Hà Nội đề nghị các chủ đầu tư phối hợp với văn phòng đăng ký đất đai và UBND các quận, huyện, thị xã khẩn trương lập hồ sơ cấp giấy chứng nhận nhà, đất cho các khách hàng; đồng thời các cơ quan thuế, tài chính của thành phố cùng với chủ đầu tư khẩn trương tiến hành thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với các dự án đang nợ, chưa hoàn thành...