Theo quy hoạch chi tiết đã được phê duyệt, ô đất có ký hiệu số 18 (địa chỉ 31 phố Kim Mã) chỉ được xây 5 tầng với chức năng nhà ở nhưng chủ đầu tư đã lập dự án xây dựng với quy mô tới 25 tầng.

Vẫn biết nhiều chỉ tiêu quy hoạch - kiến trúc đã trở nên quá lạc hậu, không phù hợp với thực tế, đặc biệt là với một TP thuộc loại đô thị đặc biệt như Hà Nội. Tuy nhiên, khi chưa có những điều chỉnh theo đúng quy trình và được cấp có thẩm quyền phê duyệt, quy hoạch được duyệt vẫn là căn cứ pháp lý không thể phủ nhận một cách tùy tiện.

Quy hoạch một đằng, dự án "nhằng" một nẻo

Căn cứ xem xét dự án là quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 trục đường Kim Mã -Hùng Vương (đoạn từ phố Hùng Vương đến Đại sứ quán Thuỵ Điển) đã được UBND TP phê duyệt tại Quyết định số 2642/QĐ-UB ngày 4/7/1998.

Theo đó, khu đất của HTX Dân Chủ (vị trí Cty TNHH Hoà Bình lập dự án xây dựng khách sạn 5 sao) là một phần ô đất có ký hiệu số 18 được xác định chức năng là đất ở, với các chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc: mật độ xây dựng 35%, hệ số sử dụng đất 1,75 lần, công trình cao 5 tầng.

Khu dân cư phía trước mặt đường thuộc khu vực đất ở cải tạo chỉnh trang theo quy hoạch. Quy hoạch là vậy, nhưng thực tế Công ty TNHH Hoà Bình đã được chấp thuận để xây dựng ở đây khách sạn 5 sao có quy mô 25 tầng.

Tại văn bản số 630/QHKT-P2 ngày 11/5/2007 của Sở Quy hoạch - Kiến trúc gửi UBND TP, mặc dù nhận định việc xây dựng khách sạn 5 sao hiện đang được TP có chủ trương khuyến khích nhưng Sở này cho rằng phương án đề xuất công trình 25 tầng là không phù hợp với các yêu cầu quy hoạch khu vực.

Nếu Công ty thực hiện đúng đề xuất mở rộng diện tích khoảng 4300m2 với mặt tiền giáp phố Kim Mã rộng 40m (Cty TNHH Hoà Bình trước đó mua thêm phần đất mặt tiền giáp phố Kim Mã để mở rộng diện tích khu đất HTX Dân Chủ đang thuê) thì có thể chấp thuận điều chỉnh cục bộ các chỉ tiêu quy hoạch.

Tuy nhiên, doanh nghiệp trong quá trình làm thủ tục đã có được một "điểm tựa" cho đề xuất xây dựng công trình với quy mô 25 tầng là công văn số 1499/BXD-KTQH ngày 13/7/2007 của Bộ Xây dựng gửi Công ty TNHH Hoà Bình do Thứ trưởng Trần Ngọc Chính ký.

Theo nội dung công văn, "Trường hợp Công ty kiến nghị xây dựng công trình khách sạn 5 sao tại khu đất 31 Kim Mã (bao gồm toàn bộ khu đất được công ty GPMB với diện tích 4.499m2, có chiều rộng mặt đường Kim Mã 72m) với một số chỉ tiêu chính về kiến trúc quy hoạch như: mật độ xây dựng khoảng 40%, hệ số sử dụng đất khoảng 10 lần, tầng cao 25 tầng, Bộ Xây dựng nhận thấy có thể chấp nhận được". Có thể hiểu công văn nêu trên là để hướng dẫn doanh nghiệp nhưng hướng dẫn này lại thiếu cơ sở pháp lý, thậm chí vi phạm quy định.

Ngày 17/12/2007, Cty TNHH Hoà Bình đã có Công văn số 149/HB gửi UBND phường Kim Mã thông báo Cty khởi công dự án vào tháng 12/2007 và dự kiến hoàn thành vào quý 2 năm 2010. Khu đất đã trong "tư thế" sẵn sàng.

Dự án đã khởi công như dự kiến nếu không có đơn kiến nghị của 23 hộ dân sống tại tổ 8H, ngõ 2 Giảng Võ (phường Cát Linh, quận Đống Đa), nằm liền kề với lô đất dự kiến xây khách sạn. Đầu năm 2008, các hộ dân này rất bất ngờ và lo lắng khi biết thông tin Công ty TNHH Hòa Bình gửi công văn tới UBND phường Kim Mã, quận Ba Đình thông báo đơn vị này là chủ đầu tư dự án xây dựng khách sạn 5 sao tại 31 Kim Mã với quy mô cao 25 tầng, có cả tầng hầm.

Kiến nghị thu hồi... văn bản

Sau khi nhận được đơn kiến nghị của người dân, chấp hành chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Xây dựng và xem xét các văn bản liên quan, kiểm tra hiện trường, cũng như làm việc với Công ty TNHH Hoà Bình, Thanh tra Xây dựng - Bộ Xây dựng đã có văn bản số 57/BXD-TTr nêu rõ: Việc thông qua các văn bản như 630/QHKT-P2 ngày 11/5/2007 của Sở Quy hoạch-Kiến trúc, 1499/BXD-KTQH của Bộ Xây dựng và Thông báo 258/TB-UBND ngày 10/8/2007 của UBND TP thay đổi quy hoạch đã được phê duyệt, đồng ý cho chủ đầu tư xây dựng khách sạn 5 sao tại 31 Kim Mã với quy mô 25 tầng là không có cơ sở pháp luật, đồng thời vi phạm Điểm a, Khoản 2, Mục II tại Thông tư liên tịch số 04/2007/TTLT-BXD-BCA ngày 7/7/2007 của liên Bộ Xây dựng và Công an.

Vì những lẽ đó, Thanh tra Bộ Xây dựng kiến nghị UBND TP, Sở Quy hoạch - Kiến trúc thu hồi một phần hoặc toàn bộ nội dung văn bản ban hành nêu trên liên quan đến đề xuất kiến trúc-quy hoạch đối với khách sạn 5 sao tại 31 Kim Mã. Đối với văn bản do Thứ trưởng Bộ Xây dựng Trần Ngọc Chính ký, Thanh tra Bộ đề nghị Vụ Kiến trúc-Quy hoạch trình lãnh đạo Bộ thu hồi.

Theo ông Phạm Gia Yên, Chánh Thanh tra Bộ xây dựng, việc xây dựng khách sạn tại 31 Kim Mã aphải căn cứ quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 trục đường Kim Ma - Hùng Vương đã được UBND TP Hà Nội phê duyệt.

Trong trường hợp cần thiết điều chỉnh quy hoạch, UBND TP Hà Nội thực hiện theo trình tự quy định tại Luật Xây dựng và Nghị định số 08/2005/NĐ-CP ngày 24/1/2005. Quy mô khách sạn được xác định trong điều chỉnh này mới có đủ căn cứ pháp lý.