Theo Bộ Xây dựng, nguồn cung nhà ở xã hội, nhất là tại các đô thị lớn vẫn trong tình trạng thiếu hụt mà nguyên nhân là do vướng mắc cơ chế chính sách, thủ tục chuyển đổi.

Thống kê của Bộ Xây dựng cho thấy, đến nay, cả nước đã có 98 dự án nhà ở xã hội hoàn thành, trong đó 35 dự án là nhà ở dành cho người thu nhập thấp đô thị, quy mô hơn 18.900 căn hộ. Còn lại là nhà ở dành cho công nhân các khu công nghiệp.

Cùng với đó, 129 dự án nhà ở xã hội vẫn đang được triển khai, trong số đó 90 dự án là nhà cho người thu nhập thấp, quy mô khoảng 55.000 căn hộ.

Hà Nội là địa phương có nhu cầu nhà ở xã hội lớn, nhưng hiện mới triển khai 14 dự án nhà cho người thu nhập thấp, quy mô hơn 11.900 căn, thấp hơn nhu cầu thực tế rất nhiều.

Thời gian qua, nhiều dự án lớn như Đặng Xá (Gia Lâm) quy mô hơn 1.000 căn, Trần Phú (Hà Đông) 512 căn, Bắc Cổ Nhuế - Chèm 930 căn…nhận được sự quan tâm lớn của người dân đã cho thấy nhu cầu rất cao của người dân đối với nhà ở xã hội.

Bên cạnh đó, các địa phương đã nhận đăng ký của 60 dự án xin chuyển đổi từ nhà thương mại sang nhà ở xã hội, quy mô khoảng 38.800 căn hộ, 74 dự án đăng ký điều chỉnh cơ cấu diện tích với số lượng căn hộ ban đầu 33.800 căn lên 44.800 căn. Tuy nhiên, tiến độ giải quyết của các địa phương khá chậm, số lượng dự án đăng ký đến nay chưa có quyết định của UBND cấp tỉnh còn khá nhiều.

Tại Hà Nội, trong 24 dự án xin chuyển sang nhà ở xã hội, thành phố đã xem xét 18 dự án, chấp thuận chủ trương 9 dự án, nhưng mới có 4 dự án có quyết định cho phép. TP.HCM thẩm định 11/25 dự án đăng ký và mới có 6 dự án có quyết định cho phép.

Đối với các dự án đăng ký điều chỉnh diện tích, trong số 45 dự án đăng ký trên địa bàn Hà Nội, thành phố mới chấp thuận chủ trương cho 33 dự án và mới có 7 dự án có quyết định cho phép còn tại TP.HCM cũng mới chỉ có 5/21 dự án đăng ký có quyết định cho phép.

Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam, nguyên nhân thiếu hụt nguồn cung nhà ở xã hội thời gian qua là do chưa thu hút chủ đầu tư do một số ưu đãi (như hỗ trợ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật trong và ngoài hàng rào dự án và hỗ trợ từ nguồn ngân sách địa phương...) chưa được quan tâm đúng mức; việc tổ chức triển khai thực hiện các trình tự, thủ tục lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch xây dựng và dự án đầu tư; thủ tục chấp thuận đầu tư; cho phép chuyển đổi cơ cấu dự án...ở một số địa phương còn chậm, chưa tạo điều kiện thuận lợi cho các chủ đầu tư triển khai dự án mới cũng như thực hiện việc chuyển đổi, cơ cấu lại dự án.