Nghị định 102 quy định phạt đến 1 tỉ đồng đối với các dự án chậm cấp giấy nhưng khó xử lý trong thực tế.

Từ ngày 25/12, Nghị định 102/2014 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai có hiệu lực. Theo đó, mức xử phạt cho hành vi chây ì cấp giấy chứng nhận của chủ đầu tư cao nhất là 1 tỉ đồng. Với mức phạt mạnh tay này, người dân kỳ vọng sẽ khiến các chủ đầu tư sợ để đẩy nhanh việc làm thủ tục cấp giấy hồng.

Tha hồ “ngâm” giấy chứng nhận

Năm 2006, gần 200 cán bộ, chiến sĩ đã gom góp tiền để đóng cho Bộ đội biên phòng cảng TP (chủ đầu tư) khoảng 37 tỉ đồng để đơn vị này đứng ra mua đất làm dự án xây dựng nhà ở cho cán bộ, chiến sĩ. Tuy nhiên, đến thời điểm này dự án vẫn là bãi đất hoang tại xã Hiệp Phước, huyện Nhà Bè. Không được giao nền, không được cấp giấy đỏ, hạ tầng chưa có khiến giấc mơ về chốn an cư của các cán bộ, chiến sĩ (đến nay nhiều người đã nghỉ hưu) vẫn xa vời.

Tương tự, hơn 200 hộ dân mua nền tại dự án nhà ở phường Trường Thọ, quận Thủ Đức suốt 17 năm qua vẫn chưa được cấp giấy đỏ vì có nhiều sai sót so với quy hoạch được duyệt. Việc khắc phục sai sót kéo dài đến nay vẫn chưa xong. “Chắc phải tới năm 2015 mới đủ điều kiện để cấp giấy tờ nhà, đất cho các hộ dân” - ông Nguyễn Hữu Tài, đại diện Công ty Xây dựng và May thêu Trường Thịnh (chủ đầu tư), nói.

Tình trạng trên cũng diễn ra tại hàng loạt chung cư trên địa bàn TP. Đơn cử, 231 hộ dân tại chung cư bộ đội biên phòng (phường 3, quận Gò Vấp) đã nhận nhà tám năm nhưng vẫn chưa được cấp giấy. Bà Phạm Thị Ái Thủy ở lô B, lầu 10 cho biết cư dân tại chung cư liên tục bày tỏ bức xúc nhưng vẫn chưa được cấp giấy chỉ vì khoảng 100 m2 đất dự án lấn sang dự án khác.

Cần sớm có hướng dẫn

Vừa hay tin Chính phủ ban hành Nghị định 102, bà Phạm Thị Ái Thủy khấp khởi mừng thầm. Bà hy vọng với mức phạt nặng tay như vậy (phạt tiền từ trên 500 triệu đến 1 tỉ đồng đối với trường hợp chậm làm thủ tục cấp giấy trên 12 tháng cho từ 100 hộ gia đình, cá nhân trở lên - PV), chủ đầu tư sẽ nhanh chóng hoàn tất thủ tục để cấp giấy cho dân.

Tuy nhiên, đọc kỹ nội dung nghị định, bà Thủy mới biết mức phạt này chỉ áp dụng cho các dự án chậm cấp giấy sau thời điểm 25-12. “Chúng tôi chậm được cấp giấy là do chủ đầu tư không chịu điều chỉnh các sai phạm. Lâu nay không có chế tài xử lý họ, giờ quy định mới cũng không đề cập thì chúng tôi biết trông chờ vào đâu” - bà Thủy bức xúc.

Theo Sở TN&MT, thực tế tại TP.HCM còn rất nhiều trường hợp chủ đầu tư vi phạm trước ngày Nghị định 102 có hiệu lực. Từ trước đến nay, khi phát hiện những trường hợp chây ì cấp giấy cho dân, thanh tra Sở chỉ có thể đôn đốc, nhắc nhở chủ đầu tư chứ không thể xử phạt vì chưa có quy định chế tài.

“Nghị định 102 quy định rõ các mức phạt cho hành vi chậm cấp giấy là rất tiến bộ. Tuy nhiên, chúng tôi đang lúng túng, không biết xử lý các vi phạm xảy ra trước thời điểm 25-12 như thế nào vì chưa có hướng dẫn cụ thể” - đại diện Sở TN&MT cho biết.

Cũng theo vị này, trong kế hoạch thanh tra năm 2015, Sở TN&MT sẽ tiến hành kiểm tra các dự án chậm cấp giấy cho dân và các nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Từ đó sẽ có những đề xuất, kiến nghị UBND TP xem xét, có hướng giải quyết.

Nghị định 102 đưa ra mức phạt thấp nhất 10 triệu đồng và cao nhất 1 tỉ đồng, tùy vào các mức thời gian chậm làm thủ tục cấp giấy của chủ đầu tư (3-6 tháng, 6-9 tháng, 9-12 tháng và từ 12 tháng trở lên) và quy mô dân số bị ảnh hưởng. Khi chủ đầu tư chây ì cấp giấy, người dân có thể phản ánh tới UBND quận, huyện hoặc Thanh tra Sở TN&MT để được xử lý.

Theo thống kê của Sở Xây dựng, chậm cấp giấy chứng nhận là một trong 16 mâu thuẫn đang diễn ra phổ biến tại 58 chung cư trên địa bàn TP.