Theo nhiều chuyên gia, giao dịch bất động sản qua sàn chỉ thu được kết quả khiêm tốn do nhiều nguyên nhân:tình trạng giao dịch ngầm “trao tay”, tính chất mới mẻ của quy định giao dịch bất động sản.

Qua sàn thì khó, qua “cò” thì nhanh

Hiện cả nước có khoảng 142 sàn giao dịch bất động sản (BĐS) đăng ký hoạt động tại trang web www.moc.gov.vn của Bộ Xây dựng. Nhưng theo ghi nhận từ chính trang web này, số lượng các vụ giao dịch không phản ánh đúng thực trạng thị trường. Được biết, khá nhiều dự án căn hộ hay đất nền không xuất hiện công khai trên các sàn nhưng vẫn giao dịch tấp nập ngoài thị trường.

Theo ông Phan Thành Mai, Trưởng ban điều hành mạng các sàn phía Bắc, lượng giao dịch qua hơn 50 sàn của mạng này cũng chưa nhiều. Tình trạng giao dịch ngầm “trao tay”, đặc biệt là các dự án mua đi bán lại diễn ra phổ biến. Một thực tế khác, doanh nghiệp có BĐS cần bán thì quảng cáo qua báo chí hoặc qua các “cò” BĐS chuyên nghiệp. Người mua thay vì tìm kiếm thông tin trên các mạng sàn giao dịch thì làm việc luôn với “cò” trung gian, chấp nhận mất một phần hoa hồng nhưng “để nhanh được việc”. Được biết, một phần nguyên nhân khiến người bán “ngại” qua sàn là do bị mất phí khoảng 1-2% giá trị BĐS giao dịch, trong khi quảng cáo trên báo, khoản phí phải trả thấp hơn nhiều.

Chia sẻ từ câu chuyện thực tế của bản thân, anh Kiều Hải Linh (Hà Nội) cho biết, tìm mỏi mắt mới thấy căn hộ chung cư mình cần mua trên một sàn giao dịch, nhưng nhiều lần lên sàn làm thủ tục mua vẫn không được. Cuối cùng, người mua nhà này buộc chấp nhận giải pháp là mua qua một “cò” BĐS với khoản hoa hồng kha khá. Anh Linh cũng cho hay, một số sàn giao dịch BĐS nhỏ có hiện tượng nhân viên giao dịch câu kết với "cò" ăn chia hoa hồng, nên giao dịch qua sàn thì khó, qua “cò” rất nhanh.

Thừa nhận việc triển khai giao dịch BĐS qua sàn vẫn rất khiêm tốn, song theo ông Nguyễn Mạnh Hà, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS (Bộ Xây dựng), nguyên nhân là do tính chất mới mẻ của quy định. Tuy nhiên trên thực tế, Nghị định 153/NĐ-CP quy định giao dịch BĐS qua sàn được ban hành từ năm 2007, Thông tư 13 hướng dẫn triển khai Nghị định này của Bộ Xây dựng cũng ra đời từ năm 2008. Độ giãn để chính sách đi vào thực tế đã là một năm, rõ ràng việc giao dịch qua sàn ì ạch không thể đổ lỗi cho quy định còn “mới”.

Chuyên nghiệp hóa sàn giao dịch bất động sản

Nhìn nhận khá lạc quan, ông Nguyễn Mạnh Hà cho rằng, giao dịch BĐS qua sàn sẽ phát triển mạnh hơn trong thời gian tới, nhất là khi các sàn phát triển hơn về quy mô và nghiệp vụ.

Tuy nhiên, để cả doanh nghiệp lẫn người dân “quen” hơn với việc giao dịch qua sàn, rõ ràng cần sự kiểm soát chặt hơn từ phía cơ quan quản lý và đặc biệt là khung pháp lý đầy đủ.

Hiện nay, ngoài các sàn lớn và chuyên nghiệp như ACBR, Sacomreal… thì nhiều sàn được chính các chủ đầu tư lập ra chỉ để bán sản phẩm của công ty, tránh phải nộp phí. Với các sàn kiểu “cây nhà lá vườn” này, rất dễ nảy sinh tình trạng đánh giá thiếu khách quan.

TS. Phạm Sỹ Liêm, Phó Chủ tịch Tổng hội xây dựng Việt Nam nhìn nhận: Lập ra sàn chỉ để bán sản phẩm của chính mình sẽ khó minh bạch được thị trường. Vị chuyên gia này khuyến nghị, cần chuyên nghiệp hóa sàn giao dịch BĐS có sự kết nối chặt chẽ với thị trường và liên thông giữa các sàn BĐS với nhau. Việc “quy về một mối” theo kiểu Trung tâm giao dịch BĐS với các mạng lưới sàn thành viên như: Mạng các sàn giao dịch BĐS miền Bắc, là giải pháp tốt cho vấn đề này.

Mặt khác, không phải loại BĐS nào giao dịch trên thị trường cũng có đầy đủ giấy tờ chủ quyền nhà đất, trong khi quy định tài sản BĐS qua sàn phải có đầy đủ cơ sở pháp lý khiến nhiều người buộc phải giao dịch ngoài sàn. Theo đề xuất, với các loại BĐS đang hình thành hồ sơ hoặc chưa triển khai, cần linh động tạo hành lang pháp lý để được phép giao dịch qua sàn, đảm bảo tính hợp pháp cho loại hàng hóa này và tăng tính an toàn cho người mua.
 

Theo quy định, chế tài dành cho những giao dịch BĐS thuộc diện phải qua sàn nhưng không qua sàn có thể lên tới 50-60 triệu đồng. Song chế tài khá nặng này không khiến nhiều doanh nghiệp hay người dân “sợ”. Thậm chí, ngay cả khi quy định cấp chủ quyền giấy hồng sở hữu nhà đất cho người dân cũng phải qua sàn có hiệu lực thì việc triển khai trong thực tế vẫn khá ì ạch.
 

DiaOcOnline.vn - Theo VOV News