Ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch HoREA cho rằng, tạo điều kiện cho Việt kiều và người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam phù hợp thông lệ quốc tế là một hướng mở góp phần quan trọng làm ấm thị trường bất động sản hiện nay.

Đảm bảo quyền lợi cho Việt kiều

Nhằm bảo đảm quyền lợi cho kiều bào khi về Việt Nam mua và sở hữu nhà ở, Bộ Xây dựng (BXD) đã có công văn gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc thực hiện chính sách, pháp luật về nhà ở, đất ở tại Việt Nam của người Việt Nam định cư ở nước ngoài.

Cụ thể, về thủ tục công chứng, chứng thực các giao dịch về nhà ở của người Việt Nam định cư ở nước ngoài tại Việt Nam, khi thực hiện công chứng hoặc chứng thực các giao dịch về nhà ở của người Việt Nam định cư ở nước ngoài tại Việt Nam thì không yêu cầu phải có hộ khẩu thường trú và chứng minh thư nhân dân mà chỉ cần có hộ chiếu Việt Nam hoặc hộ chiếu nước ngoài kèm theo Giấy xác nhận có quốc tịch Việt Nam hoặc Giấy xác nhận gốc Việt Nam và các giấy tờ chứng minh thuộc đối tượng được sở hữu nhà ở tại Việt Nam.

Về xác định điều kiện cư trú để làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận đối với nhà ở cho người Việt Nam định cư ở nước ngoài tại Việt Nam, khi làm thủ tục công chứng, chứng thực hợp đồng và khi cấp Giấy chứng nhận đối với nhà ở thì không bắt buộc người Việt Nam định cư ở nước ngoài phải đáp ứng điều kiện cư trú thực tế tại Việt Nam từ 3 tháng trở lên mà chỉ cần có các giấy tờ của cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cho phép người Việt Nam định cư ở nước ngoài được cư trú tại Việt Nam từ 3 tháng trở lên là đủ điều kiện được mua và sở hữu nhà ở theo đúng quy định.

BXD đề nghị thống nhất thực hiện quy định về điều kiện cư trú 3 tháng cũng được hiểu là 90 ngày (theo quy định tại Điều 151 của Bộ luật Dân sự) mà cơ quan xuất nhập cảnh đóng dấu ghi vào hộ chiếu khi người Việt Nam định cư ở nước ngoài nhập cảnh vào Việt Nam.

Về khu vực người Việt Nam định cư ở nước ngoài được mua và sở hữu nhà ở tại Việt Nam, BXD cho biết, theo quy định tại Điều 66 của Nghị định số 71/2010/NĐ-CP thì người Việt Nam định cư ở nước ngoài được mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế, đổi nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở (không phân biệt trong dự án phát triển nhà ở hay tại các khu dân cư hiện hữu); được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở trong dự án phát triển nhà ở của các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản (BĐS) tại khu vực được phép chia lô bán đất nền để tự xây dựng nhà ở.

“Lực cầu” mới mở ra?

Theo Hiệp hội BĐS TP. Hồ Chí Minh (HoREA), ngoài việc cho Việt kiều được mua nhà như người trong nước, nay nên mở rộng điều kiện cho người nước ngoài mua cũng được mua nhà tại Việt Nam. Mới đây, BXD đã trình Chính phủ những đề nghị mới về việc thí điểm cho phép tổ chức, cá nhân nước ngoài mua và sở hữu nhà ở tại Việt Nam.

Ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch HoREA cho rằng, tạo điều kiện cho Việt kiều và người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam phù hợp thông lệ quốc tế là một hướng mở góp phần quan trọng làm ấm thị trường BĐS hiện nay. Trước mắt, HoREA đề xuất BXD cho phép các đối tượng này được mua biệt thự hoặc căn hộ hạng sang, để không cạnh tranh với đông đảo người thu nhập trung bình và thu nhập thấp trong nước.

Thực tế cho thấy, chỉ một số ít người dân trong nước có thể mua được phân khúc nhà biệt thự, căn hộ cao cấp với giá từ 4 tỷ đồng/căn hộ trở lên. Trong khi Việt kiều và người nước ngoài vừa có điều kiện, vừa có nhu cầu thật sự, mà ở thị trường BĐS đã có nhiều trường hợp Việt kiều, người nước ngoài nhờ người đứng tên mua nhà hộ tại Việt Nam.

Trước đây, khi đề nghị BXD cho phép mở rộng điều kiện để các đối tượng này mua nhà trong nước, HoREA đã tính đến các lợi ích lan tỏa khá rõ. Trước mắt là giải phóng được một lượng khá lớn hàng tồn kho ở phân khúc từ trung đến cao cấp, góp phần khơi thông thị trường vật liệu xây dựng, tạo việc làm cho người lao động, đẩy mạnh tái sản xuất và tăng thu thuế hiệu quả. Về lâu dài, khi loại hình BĐS nghỉ dưỡng, du lịch nếu người nước ngoài được quyền sở hữu sẽ tăng thêm lợi nhuận cho ngành du lịch và là cơ sở để thu hút khách du lịch nước ngoài đến Việt Nam.

Tại Singapore người nước ngoài được mua nhà xã hội và cả biệt thự. Đối tượng mua nhà này phải đóng thuế năm theo giá trị căn nhà. Nhờ đó, thị trường BĐS phát triển và tránh được hiện tượng nhờ người đứng tên mua nhà hộ, rất rủi ro khiến đối tượng có nhu cầu thật và có tiền không mặn mà tiếp cận thị trường.

Ông Nguyễn Văn Đực – Giám đốc Công ty TNHH Địa ốc Đất Lành cho rằng, nếu có quy định chặt chẽ khi mở rộng cho các đối tượng này mua nhà, thì vẫn có thể quản lý tốt để tránh việc tạo ra sự khác biệt văn hóa trong những nhóm (làng, khu) người nước ngoài.

Hơn nữa, với nhu cầu nhà ở mà các tổ chức, cá nhân Việt kiều hay người nước ngoài hướng đến hiện nay thuộc tầm trung và cao cấp, nên sẽ không tác động xấu tới giá cả và nhu cầu về nhà ở của các đối tượng ở những phân khúc khác. Hy vọng sau khi đề án mở rộng điều kiện cho Việt kiều và người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam được thông qua, đây sẽ là một trong những giải pháp tích cực góp phần làm ấm thị trường BĐS.

Công ty tư vấn BĐS quốc tế Knight Frank Việt Nam vừa công bố nghiên cứu tình hình thị trường BĐS ở các thành phố lớn của Việt Nam như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh đến hết quý II/2013. Theo đó, phân khúc biệt thự và nhà liền kề vẫn ảm đạm, gần như cả quý không có dự án nào chào bán. Thị trường chứng kiến tình hình giao dịch chưa đến 10 căn/tháng. Dự báo, nguồn cung ở phân khúc này hiện nay và trong tương lai vẫn dồi dào do bán chậm và làm tăng áp lực giảm giá trong thời gian tới. Đến phân khúc luôn sôi động thị trường như bán lẻ cũng chỉ khá hơn các phân khúc khác ở nguồn cung tăng khoảng 3% so với cuối năm 2012.