Dự án không sử dụng vốn ngân sách nhà nước thông thường phải thực hiện khoảng 19 thủ tục hành chính hoặc nhóm thủ tục hành chính với thời gian lên đến 447 ngày làm việc.

Tại buổi làm việc của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng với Bộ Xây dựng về đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trong đầu tư xây dựng diễn ra tại Hà Nội vào sáng 14/8, Bộ Xây dựng cho biết, chỉ riêng các quy định về các thủ tục hành chính trong thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình thuộc phạm vi quản lý của ngành xây dựng, số lượng thủ tục, nhóm thủ tục là 15 đối với dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước và là 19 thủ tục, nhóm thủ tục đối với các dự án không sử dụng vốn ngân sách nhà nước.

Đối với dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước, để khởi công được công trình, thời gian thực hiện 15 thủ tục hành chính, chưa tính tới thời gian chuẩn bị và chỉnh sửa hồ sơ là 260 ngày làm việc đối với dự án nhóm C và 280 ngày làm việc đối với dự án nhóm A.

Trong số các thủ tục này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư có 3 thủ tục mất 80-100 ngày, Bộ Tài nguyên và Môi trường 3 thủ tục hết 80 ngày, Bộ Tài chính 1 thủ tục thời gian khoảng 6-12 tháng.

Đối với dự án không sử dụng vốn ngân sách nhà nước, thời gian là 392 ngày đối với dự án nhóm C và 447 ngày đối với dự án nhóm A. Trong đó Bộ Kế hoạch và Đầu tư 2 thủ tục, chiếm 60 ngày, Bộ Tài nguyên và Môi trường 6 thủ tục hết 187 ngày (kể cả giải phóng mặt bằng), Bộ Tài chính có 3 thủ tục hết 30 ngày.

Cũng theo đánh giá, tổng thời gian như trên chưa tính đến thời gian làm thủ tục liên quan đến công tác phòng cháy chữa cháy, an ninh - quốc phòng, thuế, quản lý hạ tầng kỹ thuật, các quy định thủ tục đặc thù của các địa phương.

Số lượng thủ tục và thời gian theo tính toán của Bộ Xây dựng chỉ là số liệu trung bình, trên thực tế, có dự án, công trình đến khi khởi công được phải mất 2-3 năm, thậm chí 5 năm và cá biệt còn lên đến hàng chục năm.

Còn theo phản ánh của lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư tại cuộc làm việc, để khởi công được 1 công trình ở Thành phố Hồ Chí Minh trung bình phải trải qua tới 40 thủ tục các loại, cao hơn nhiều con số 15 và 19 thủ tục mà Bộ Xây dựng thống kê. Riêng thủ tục cấp phép xây dựng là 12 thủ tục chứ không phải 7 thủ tục như báo cáo.

Chúng ta cần có giải pháp tích cực hơn trong việc thực thi chính sách từ trung ương về địa phương. Thủ tục toàn 300 ngày thì lỡ hết thời cơ kinh doanh của doanh nghiệp – vị đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư nói.

Theo Bộ Xây dựng, nguyên nhân của tình trạng này có nhiều, trong đó nổi lên là thủ tục hành chính trong đầu tư xây dựng liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực và thể chế, cơ chế còn bất cập, chồng chéo.

Một nguyên nhân quan trọng khác là tình trạng triển khai công tác Quy hoạch của nhiều địa phương còn chậm và việc thiếu các quy hoạch này đã dẫn đến chậm trễ, ách tắc trong thực hiện đầu tư, cấp phép xây dựng, dẫn đến tùy tiện, phát sinh xin - cho, tiêu cực. Bộ Xây dựng cho biết nếu đã có Quy hoạch chi tiết được phê duyệt thì tổng thời gian làm thủ tục nói trên có thể rút ngắn được 75 ngày đối với dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước, và rút ngắn được 102 đến 187 ngày đối với dự án không sử dụng vốn ngân sách.

Ghi nhận những nỗ lực của Bộ Xây dựng trong việc cải cách thủ tục hành chính, mà theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới về mức độ thuận lợi của môi trường kinh doanh tại Việt Nam trong năm 2013, chỉ số về giải quyết thủ tục cấp giấy phép xây dựng đứng thứ hạng cao nhất, xếp thứ 28/185 quốc gia và tăng 39 bậc so với năm 2012.

Tuy nhiên, Thủ tướng cũng cho rằng, trên thực tế, các thủ tục hành chính về cấp giấy phép xây dựng còn mất quá nhiều thời gian, chưa minh bạch và chưa thống nhất trong cả nước.

Thủ tướng cũng yêu cầu, cải cách thủ tục hành chính phải là lĩnh vực trong tâm của Bộ Xây dựng và Bộ phải cắt giảm được 1/3 số thủ tục hành chính hiện có trong lĩnh vực đầu tư xây dựng từ nay đến hết năm 2015. Việc cắt giảm các thủ tục này phải được thực hiện từ trung ương đến địa phương thông qua việc rà soát những quy định hiện hành, đi cùng với việc ban hành những văn bản pháp quy mới như Nghị định của Chính phủ và Thông tư của Bộ Xây dựng.

“Cải cách thủ tục hành chính hoàn toàn nằm trong khả năng của chúng ta. Nhất thiết phải tăng cường, nâng cao năng lực quản lý nhà nước theo hướng chặt chẽ, hiệu lực, hiệu quả song quản lý còn phải tạo điều kiện cho hoạt động đầu tư phát triển. Những thủ tục nào không cần thiết, dứt khoát phải cắt bỏ” – Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng cần lập ngay Kế hoạch hành động cụ thể về giảm thủ tục hành chính, trong đó, chỉ rõ việc gì Bộ Xây dựng sẽ làm và việc gì sẽ phối hợp với Bộ khác trong việc cắt giảm các thủ tục hành chính không cần thiết. Trong Kế hoạch hành động này cũng phải chỉ rõ các địa phương sẽ phải cắt giảm những thủ hành chính nào trong lĩnh vực xây dựng.