Hàng triệu người dân có nhu cầu thuê nhà để ở nhưng doanh nghiệp (DN) bất động sản lại không mặn mà với việc đầu tư các dự án căn hộ cho thuê với giá trung bình, thấp.

Tại TP HCM, chỉ ghi nhận một vài DN đầu tư nhà ở cho thuê có thời hạn. Chẳng hạn, dự án Lê Thành Twin Towers (quận Bình Tân) với quy mô hơn 600 căn, đã hoàn thành và cho thuê toàn bộ. Đây là một trong những dòng sản phẩm căn hộ cho thuê ổn định 49 năm, giá 350 triệu đồng/căn đầu tiên tại TP HCM. Khách hàng có thể sang nhượng lại hợp đồng thuê cho người khác nếu không có nhu cầu hoặc cho thuê theo tháng. Khách hàng muốn chuyển sang sở hữu vĩnh viễn cũng có gói chuyển đổi.

Sau thành công của Twin Towers, dự án Lê Thành Tân Tạo đang được triển khai tiếp với mô hình tương tự. Tuy nhiên, ông Lê Hữu Nghĩa - Giám đốc Công ty Xây dựng Lê Thành, chủ đầu tư 2 dự án trên - lại cho biết dù mô hình khá thành công nhưng việc đầu tư vẫn ở trong giai đoạn thử nghiệm và bài toán thu hồi vốn đang rất nan giải. “Đầu tư nhà ở cho thuê quan trọng nhất là nguồn vốn, DN phải có tiền đầu tư xây dựng dự án xong rồi mới cho thuê thu hồi vốn dần. Trong khi hiện nay nhiều DN đều vay tiền ngân hàng để đầu tư nên không dám mạo hiểm” - ông Nghĩa nói.

Ông Nguyễn Văn Đực, Phó Giám đốc Công ty Địa ốc Đất Lành, cho rằng DN không thể “nhảy” vào phân khúc nhà ở cho thuê được vì lãi suất vay vẫn còn quá cao, 12%-13%/năm, trong khi lợi nhuận tối đa chỉ khoảng 7%-8%/năm. Ở các nước, lãi suất cho vay chỉ 1%-3%/năm nên việc đầu tư nhà ở cho thuê phát triển mạnh.

Theo TS Phạm Sỹ Liêm - Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng - nhà cho thuê trên cả nước rất nhiều nhưng chủ yếu do cá nhân cải tạo lại hoặc đầu tư một vài căn hộ nhỏ lẻ để cho thuê… “Việc phát triển dự án nhà ở cho thuê theo hướng chuyên nghiệp không có nhiều chủ đầu tư mặn mà vì lời ít và thu hồi vốn chậm. Phân khúc này cũng không hấp dẫn bằng các dự án nhà ở để bán, nhất là khi DN bất động sản phần lớn làm dự án dựa vào vốn ứng trước từ khách hàng” - TS Liêm nói.

Một vài DN bất động sản lại than phiền vì nhà nước chưa có chính sách hỗ trợ về tiền sử dụng đất, thuế… đối với các dự án nhà ở cho thuê... nên không hấp dẫn DN đầu tư. Trong khi đó, TS Phạm Sỹ Liêm cho rằng khi đầu tư dự án nhà ở cho thuê, DN sẽ có nguồn thu ổn định và ít phụ thuộc vào sự biến động của thị trường. Để phát triển dự án nhà ở cho thuê, các nước có quỹ tín thác bất động sản (REIT) do cá nhân có tiền nhàn rỗi đầu tư, góp vốn mua cổ phần. Nhiệm vụ của quỹ này là chuyên kinh doanh, mua lại những dự án để cho thuê. Nhà nước khuyến khích quỹ REIT phát triển bằng cách ưu đãi về thuế thu nhập DN…

“Bộ Xây dựng từng đề cập đến quỹ đầu tư bất động sản nhưng đến nay vẫn chưa triển khai. Để phát triển phân khúc căn hộ giá trung bình cho thuê để ở, cần có các chính sách ưu đãi về thuế và cơ chế riêng cho quỹ hoạt động” - TS Liêm đề xuất.