Các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản đang gặp khó khăn vì thị trường đóng băng nay tiếp tục đối mặt với việc khiếu kiện của khách hàng vì chậm giao nhà.

Tình trạng trên đang rộ lên trong những ngày vừa qua, nhất là các dự án có qui mô lớn.

Đòi bồi thường vì chậm giao nhà

Chị H., một khách cho biết đã mua căn hộ 80m2 ở huyện Bình Chánh, TP.HCM với gía 2,4 tỷ đồng. Đến nay chị đã trả cho chủ đầu tư gần hết số tiền mua nhà. Theo hợp đồng, lẽ ra chủ đầu tư phải bàn giao nhà cho khách hàng từ đầu năm nay. Nhưng do chủ đầu tư khó khăn, giá vật tư tăng… nên dự án kéo dài đến nay vẫn chưa hoàn tất.

Ngay từ những đợt đầu góp vốn, chị H đã rất cẩn thận đến xem tiến độ dự án rồi mới giao tiền. Những lần như vậy công trình cũng chỉ ì ạch ở phần móng. Thắc mắc thì được chủ đầu tư giải thích: cứ yên tâm, dự án sẽ hoàn thành đúng tiến độ, còn phần khách hàng thì phải có trách nhiệm đóng tiền theo đợt đúng như cam kết ghi trên hợp đồng.

Dù biết chắc dự án sẽ không hoàn thành đúng như cam kết, nhưng khó “cãi” lại chủ đầu tư được vì chưa đến thời hạn bàn giao căn hộ.

Mãi đến đầu năm 2011, khi thời hạn cam kết bàn giao căn hộ đã đến gần, dù chị H. đã đóng đến 90% giá trị căn hộ nhưng chủ đầu tư vẫn yêu cầu đóng tiếp 5% giá trị còn lại của hợp đồng (khách hàng giữ lại 5% khi nào có giấy chủ quyền mới trả hết). Chị H. phải làm dữ và trực tiếp gọi điện cho giám đốc công ty mới được đồng ý cho chậm thanh toán phần còn lại, đến khi dự án hoàn tất phần thô.

Căn cứ theo hợp đồng và thực tế thi công dự án, đến nay chủ đầu tư đã thu lố của chị H. 500 triệu đồng.

“Với số tiền này, gửi ngân hàng mỗi tháng lãi không dưới 6 triệu đồng và hơn tám tháng qua tôi được gần 50 triệu đồng. Trong khi đó theo hợp đồng, chủ đầu tư chỉ chịu phạt 5 triệu đồng/tháng và đến nay tôi chưa nhận được đồng nào”. Chị H. nói đang làm thủ tục kiện chủ đầu tư ra tòa vì hai lỗi chậm bàn giao nhà và không đóng tiền phạt.

Có dễ?

Hàng loạt dự án chung cư khác tại quận 2, 6, 7… cũng đang đối mặt với khiếu nại, khiếu kiện của khách hàng vì chậm tiến độ, trong đó có không ít chủ đầu tư vốn có uy tín ở nhiều dự án trước đây.

Về nguyên tắc, các khách hàng phải nộp tiền phạt khi chậm đóng tiền cho chủ đầu tư, ngược lại chủ đầu tư phải bồi thường khi chậm giao nhà cho khách hàng. Tuy nhiên chuyện chủ đầu tư buộc khách hàng đóng tiền phạt thì dễ thấy còn ngược lại vốn rất ít, thời gian qua chỉ một vài chủ đầu tư thực hiện.

Trong thời điểm thị trường địa ốc khó khăn như hiện nay thì yêu cầu các chủ đầu tư phải chịu phạt với các khách hàng lại càng khó.

Có hai lý do. Một, thị trường địa ốc đang rơi vào cảnh khó khăn chung nên các dự án đột ngột bị các ngân hàng ngưng cho vay, khiến chủ đầu tư thiếu vốn, dự án ngưng trệ. Đây có thể được coi là lý do “khách quan”.

Hai, với các chủ đầu tư có uy tín vẫn cam kết bồi thường cho khách hàng nhưng thay vì trả tiền ngay thì có thể gia hạn thêm thời gian trả tiền hoặc chấp nhận chịu phạt tiếp lần 2 là trả lãi trên số tiền chịu phạt và cộng dồn đến khi có khả năng thì trả. Sẽ khó có chủ đầu tư nào trả ngay tiền phạt cho khách hàng bởi đang thiếu vốn làm dự án nên việc trả tiền cho khách hàng khiến chủ đầu tư càng khó khăn hơn.

Cũng có một khả năng khác là chủ đầu tư và khách hàng đàm phán để hai bên không phạt nhau, khi một trong hai bên có lỗi. Nhưng xem ra khả năng này sẽ khó khả thi vì “thế cờ” đang nằm trong tay khách hàng, vả lại thời “vàng son” của thị trường địa ốc không ít chủ đầu tư đã “làm khó” khách hàng. Nay xem như “kiến ăn lại cá”.

Chính vì vậy phương án khả thi nhất là chủ đầu tư “ghi nợ” với khách hàng số tiền bị phạt và cam kết đẩy nhanh tiến độ dự án để sớm bàn giao căn hộ cho khách hàng trong một thời gian nhất định.