Xung quanh dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đang được lấy ý kiến nhân dân rộng rãi, đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Ngô Văn Minh - Ủy ban Pháp luật của Quốc hội đã khẳng định cần nhất quán quan điểm coi đất đai là sở hữu toàn dân, tránh “tư hữu”, đồng thời việc giao đất nông nghiệp cần ổn định, lâu dài, tránh gây xáo trộn.

* Xin ông cho biết, mục tiêu lớn nhất của việc sửa đổi Luật Đất đai lần này là gì? Người dân sẽ có lợi ích gì?

- ĐBQH Ngô Văn Minh: Trong lần sửa Luật Đất đai lần này, kỳ vọng lớn nhất của Đảng, Chính phủ là làm sao giảm được khiếu kiện đối với đất đai. Trong những năm qua, chúng ta đã cố gắng hết sức để phát huy nguồn lực của đất đai phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh quốc phòng và an ninh lương thực của đất nước. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, khiếu kiện về đất đai còn nhiều, nhất là trong vấn đề định giá đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư, làm sao đảm bảo hài hòa 3 lợi ích giữa Nhà nước, chủ đầu tư và người dân.

* Hiện nay, chúng ta đang thực hiện lấy ý kiến nhân dân cả về Luật Đất đai và Hiến pháp. Ông có lo ngại rằng, nếu Luật Đất đai (sửa đổi) được ban hành trước Hiến pháp sửa đổi, thì khi đó, Luật Đất đai lại phải sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với Hiến pháp không?

- ĐBQH Ngô Văn Minh: Hiến pháp là đạo luật gốc, đạo luật cơ bản của đất nước, nên có thời gian lấy ý kiến dài hơn, còn Luật Đất đai được lấy ý kiến trong 2 tháng. Trong nội dung của Hiến pháp sửa đổi tiếp tục khẳng định đất đai là sở hữu toàn dân, Nhà nước là đại diện chủ sở hữu. Có nhiều ý kiến góp ý rằng, phải thừa nhận quyền tư hữu hay quyền tập thể về đất đai. Tuy nhiên, như thế sẽ xảy ra hiện tượng có những người rất nhiều đất, có những người không có đất để sản xuất.

* Những khiếu kiện về đất đai trong thời gian qua, theo ông chủ yếu do đâu?

- ĐBQH Ngô Văn Minh: Một trong những nguyên nhân khiến tình trạng khiếu kiện về đất đai gia tăng thời gian qua là do người dân không thông suốt, không chấp chận cách làm của những người thực thi pháp luật. Một là do năng lực phẩm chất đạo đức, hai là không công khai minh bạch, không đối thoại, không chia sẻ với dân. Khi thấy rằng lợi ích của người dân phù hợp với lợi ích của đất nước, người dân sẵn sàng cống hiến, hy sinh. Tôi nghĩ rằng, trong thời gian tới, điều quan trọng nhất là phải tạo sự đồng thuận trong nhân dân. Cũng cơ chế, cũng chính sách pháp luật ấy, trong 63 tỉnh, thành phố, có địa phương làm rất tốt, có địa phương làm chưa tốt, là do trách nhiệm người đứng đầu.

* Hiện nay, một trong những vấn đề mà người dân quan tâm, đó là những người dân sinh ra sau năm 1993 đến nay không có đất nông nghiệp. Quan điểm của ông khi sửa lại Luật Đất đai như thế nào?

- ĐBQH Ngô Văn Minh: Đây là một vấn đề rất lớn. Kể từ khi Luật Đất đai ra đời qua nhiều lần sửa đổi bổ sung đến hôm nay, chúng ta không đặt vấn đề chia lại đất. Tôi tán thành chủ trương này, nhưng cá nhân tôi vẫn băn khoăn. Nếu chúng ta chia lại đất cho những người sinh sau 1993 thì sẽ xáo trộn tất cả, có thể dẫn đến mất ổn định. Nhưng nếu không chia lại, người dân sinh ra sau không có đất, trong khi người chết vẫn còn đất. Đất nông nghiệp cần được giao ổn định, lâu dài, nhưng cũng cần điều chỉnh cho phù hợp tình hình thực tế.

* Cụ thể, nên điều chỉnh theo hướng nào, thưa ông?

- ĐBQH Ngô Văn Minh: Theo tôi, trước hết các địa phương cần phải chủ động rà soát. Có những người từng được chia đất một cách chính đáng, nhưng khi họ được nhà nước giao các nhiệm vụ khác, không còn làm nông dân nữa, họ giao lại đất cho họ hàng. Nhưng điều này không hợp lý. Tôi nghĩ, những người đã chuyển đổi nghề, hoặc những người không có nhu cầu sản xuất nữa, nên giao lại đất cho địa phương. Muốn làm được điều này thì cần phải trưng cầu ý thức tự giác của cán bộ công chức cũng như toàn thể người dân.

* Xin cảm ơn ông!