Doanh nghiệp bán nhà tái định cư cho Nhà nước nhưng thu tiền rất trầy trật. Không trả tiền đúng cam kết, nhưng đối tác phía Nhà nước lại không cho doanh nghiệp mang sản phẩm ra bán. Hiện có hàng ngàn căn hộ tái định cư do Nhà nước mua lại của doanh nghiệp bị bỏ không. Trong khi đó, hàng chục ngàn căn hộ tái định cư đang được tiếp tục xây dựng. Liệu có dẫn đến tình trạng bội thực nhà tái định cư?

Công ty I. đầu tư xây dựng một dự án chung cư trên địa bàn quận 2, trong quá trình triển khai UBND quận 2 đề nghị mua một số căn hộ để phục vụ tái định cư các dự án bị giải tỏa trên địa bàn quận. Năm 2009, giá bán trên thị trường tại dự án này là 20 triệu đồng/m2, nhưng giá bán cho UBND quận 2 chỉ 16 triệu đồng/m2. UBND quận 2 đòi mua nguyên 1 block, nhưng bên bán chỉ quyết định bán 42 căn.

Hợp đồng bên bán và bên mua (đại diện là Phòng Tài chính quận 2) ký từ năm 2009 đến nay với tổng giá trị hơn 40 tỷ đồng. Nhưng từ đó đến nay bên mua chỉ mới thanh toán 10 tỷ đồng. Giám đốc Công ty I. cho biết phía công ty đã nhiều lần yêu cầu quận 2 hoặc trả đủ tiền hoặc giải tỏa các căn hộ còn lại để họ tự bán nhưng không được chấp nhận. Vị giám đốc này cho biết, trong tổng số hơn 40 căn hộ tái định cư quận 2 mua, đến nay chỉ có 10 căn hộ có người đến ở.

Tương tự, hàng trăm căn hộ do TCT Địa ốc Sài Gòn xây dựng phục vụ tái định cư tại quận 8 đã hoàn thành từ nhiều năm nay cũng không có người đến ở, trong khi tiền cũng không được bên mua thanh toán. Hàng chục căn hộ tại dự án chung cư của CTCP Him Lam bán cho TP phục vụ tái định cư cũng lâm vào tình trạng như vậy.

Đó là một số trong nhiều trường hợp nhà tái định cư xây xong không có người vào ở, trong khi đó hàng chục ngàn căn hộ tái định cư khác đang được triển khai xây dựng. CTCP Đức Khải là một trong những doanh nghiệp tham gia xây dựng nhà tái định cư nhiều trên địa bàn TP.

Tuy nhiên, theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện nay một số dự án hoàn thành hoặc chuẩn bị hoàn thành của Đức Khải đang bị trục trặc đầu ra. Do đó, doanh nghiệp này muốn thoái lui mảng tái định cư để tự kinh doanh cũng không thể. Nhiều dự án tái định cư được Nhà nước ký hợp đồng mua hẳn hoi, nhưng khi dự án hoàn thành Nhà nước vẫn không có tiền để trả, đẩy doanh nghiệp vào thế tiến thoái lưỡng nan.

Không chỉ nhà tái định cư mà nhiều dự án nhà cho người thu nhập thấp doanh nghiệp cũng “mắc cạn” tương tự. CTCP Địa ốc Sài Gòn Gia Định được UBND TP hứa mua một dự án tại quận 12 do công ty đầu tư để phục vụ người thu nhập thấp, nhưng sau đó đổi ý, không mua nữa.

Chủ tịch UBND TP Lê Hoàng Quân cho biết hiện nay trong chương trình xây dựng nhà tái định cư trên địa bàn TP, chương trình xây dựng 12.500 căn phục vụ tái định cư khu đô thị mới Thủ Thiêm là lớn nhất. Năm 2013 hoàn thành khoảng 1.080 căn, đã được đưa vào sử dụng, nâng tổng số quỹ nhà lên 2.204/12.260 căn.

Ngoài ra, chương trình đầu tư xây dựng 30.000 căn tiếp tục được triển khai, đến nay đã hoàn thành 25.140 căn/nền đất. Như vậy, số lượng nhà tái định cư đã và sẽ xây dựng trên địa bàn trong thời gian tới khá lớn. Trong khi đó, cơ chế mua bán, ràng buộc trách nhiệm chưa rõ ràng, người dân cũng không muốn vào ở nhà chung cư tái định cư vì bất tiện cho sinh hoạt, phí hàng tháng… Do đó, theo đánh giá của các doanh nghiệp, nếu TP không giải quyết những bất cập nói trên, sẽ dẫn đến tình trạng bội thực nhà chung cư.