“Tính thanh khoản tăng trên nhiều phân khúc cho thấy dấu hiệu phục hồi rõ nét của thị trường trong năm 2014”.

Đó là đánh giá của Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam tại kỳ họp lần thứ XIII, Ban Chỉ đạo Trung ương về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản do Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải chủ trì tại Hà Nội cuối tuần qua.

Khởi sắc trên nhiều phân khúc

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, từ đầu năm đến nay, trên địa bàn Hà Nội có khoảng 2.300 giao dịch thành công (riêng quý I có trên 1.500 giao dịch, gấp 2 lần so với cùng kỳ năm 2013). Trong đó, giao dịch tăng cao tại những dự án nhà ở thương mại có giá bán phù hợp, diện tích nhỏ, giao thông thuận lợi, đã bàn giao hoặc đang hoàn thiện, như Dự án Times City và Royal City của Tập đoàn Vingroup bán được 378 căn hộ trong quý I; căn hộ chung cư Dự án Victoria - Khu đô thị mới Văn Phú, Hà Đông do Công ty Văn Phú Invest làm chủ đầu tư bán được gần 400 căn; Dự án chung cư 175 Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân đã có gần 70 giao dịch thành công; Dự án Mulbery Lane, Mỗ Lao, Hà Đông do Công ty Capitaland - Hoàng Thành làm chủ đầu tư bán được 40 căn hộ...

Ông Nam nhìn nhận, thị trường bất động sản Hà Nội đã có chuyển biến tích cực, lượng giao dịch khá, trong đó có nhiều giao dịch ở các dự án từng tồn kho lớn, qua đó góp phần giảm lượng hàng tồn, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Giá nhà đang dần ổn định, cũng có tác động tích cực, tạo thêm niềm tin của khách hàng vào thị trường.

"Giá nhà trong 4 tháng đầu năm 2014 đã có dấu hiệu chững lại, không giảm tiếp, thậm chí tại một số dự án có vị trí tốt, diện tích nhỏ, giá có xu hướng tăng nhẹ”, ông Nam nói.

Tại TP. HCM, trong 4 tháng đầu năm đã có khoảng 1.300 giao dịch thành công, tương đương với cùng kỳ năm trước. Về giá bán, do đã giảm nhiều trong 3 năm qua, nên đến thời điểm này, thị trường có xu hướng giữ giá. Theo ông Nam, nhìn chung trong quý I/2014, thị trường bất động sản TP. HCM có dấu hiệu khả quan, các giao dịch thành công chủ yếu là các loại căn hộ có giá bán dưới 15 triệu đồng/m2.

Tình hình tồn kho bất động sản trên cả nước đang có xu hướng giảm dần. Tính đến ngày 31/12/2013, bất động sản tồn kho đã giảm trên 26% so với tháng 3/2013.

“Lượng tồn kho căn hộ chung cư giảm khá nhiều, đặc biệt là chung cư có diện tích nhỏ”, ông Nam cho biết thêm.

Nhận định về xu hướng thị trường bất động sản trong năm 2014, Bộ Xây dựng cho rằng, sẽ có chuyển biến theo hướng tích cực. Cụ thể, thị trường sẽ tiếp tục có sự điều chỉnh về cơ cấu sản phẩm, nguồn cung sẽ tập trung vào phân khúc bình dân, diện tích vừa và nhỏ, giá bán dưới 20 triệu đồng/m2, đây cũng là loại sản phẩm nhận được nhiều sự quan tâm của người tiêu dùng. Các dự án căn hộ trung và cao cấp đã xong phần thô đang hoàn thiện, có vị trí thuận lợi cũng sẽ có giao dịch tốt hơn.

Tuy nhiên, Bộ Xây dựng nhận định, các dự án bất động sản xa trung tâm, hạ tầng không thuận lợi vẫn ít có giao dịch. Các nhà đầu tư không có năng lực tài chính và kinh nghiệm, đầu tư các dự án không phù hợp với nhu cầu của thị trường hoặc có lượng vốn vay lớn sẽ tiếp tục gặp khó khăn, thậm chí sẽ phải rời bỏ thị trường, nhường thị trường cho các nhà đầu tư chuyên nghiệp. Với những chuyển biến này, người mua nhà sẽ được hưởng lợi, khi được tiếp cận những dự án có mức giá hợp lý, chất lượng xây dựng và quản lý tốt hơn.

Kiến nghị những giải pháp căn cơ

Thay mặt Bộ Xây dựng, ông Nam đã nêu một số kiến nghị nhằm phục hồi thị trường bất động sản trong thời gian tới.

Trước tiên về gói tín dụng hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng, ông Nam kiến nghị Chính phủ cho phép kéo dài thời hạn trả nợ từ 10 năm lên 15 năm (đối với khách hàng cá nhân); mở rộng đối tượng vay để mua nhà ở thương mại có tổng giá trị hợp đồng cả nhà và đất không quá 1,05 tỷ đồng (không khống chế về diện tích và đơn giá); mở rộng cho vay đối với các hộ dân ở vùng thường xuyên xảy ra bão lũ thuộc các tỉnh duyên hải miền Trung đã có đất ở phù  hợp với quy hoạch, có khó khăn về nhà ở (chưa có nhà ở hoặc có nhà ở nhưng xuống cấp hư hỏng), được vay để xây dựng hoặc sửa chữa nhà ở với lãi suất 4%/năm; mở rộng cho vay đối với các hộ dân ở đô thị; cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang đã có đất ở phù hợp với quy hoạch, có khó khăn về nhà ở được vay để xây dựng hoặc sửa chữa nhà ở, nhưng tổng số vốn vay không quá 80% x 1,05 tỷ đồng; mở rộng cho vay đối với các hợp đồng mua nhà ở xã hội đã ký trước ngày 7/1/2013 mà chưa thanh toán hết tiền mua nhà (đối với khoản tiền chưa nộp theo tiến độ); không giới hạn về quy mô và thời gian triển khai thực hiện gói tín dụng ưu đãi cho vay hỗ trợ nhà ở.

Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng kiến nghị, ngoài 5 ngân hàng thương mại nhà nước, bổ sung thêm một số ngân hàng thương mại cổ phần theo đề nghị của Ngân hàng Nhà nước, được phép tổ chức triển khai gói tín dụng hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng theo Nghị quyết 02/NQ-CP của Chính phủ.

Đặc biệt, với kiến nghị Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các địa phương không cấp phép đầu tư mới đối với các dự án phát triển nhà ở thương mại, các dự án khu đô thị mới trong năm 2014 tại văn bản trước đó đã được Bộ Xây dựng loại khỏi danh sách những kiến nghị lần này.

Ngoài ra, Bộ Xây dựng còn kiến nghị Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo, đôn đốc các ngân hàng thương mại đẩy nhanh tiến độ giải ngân cho vay đối với các đối tượng được vay hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết 02; chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng nghiên cứu ban hành sửa đổi tiêu chí, trình tự thủ tục cho vay gói tín dụng hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng để áp dụng thống nhất trong các ngân hàng được giao thực hiện gói tín dụng hỗ trợ.

Đối với UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương: Chỉ đạo chính quyền phường (xã) triển khai việc xác nhận tình trạng nhà ở cho các đối tượng có nhu cầu mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật; đẩy mạnh phát triển các dự án nhà ở xã hội; nhà ở thương mại có diện tích dưới 70 m2, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2; dự án cải tạo nhà chung cư cũ; tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án nhà ở thương mại có nhu cầu điều chỉnh cơ cấu căn hộ hoặc chuyển sang xây dựng nhà ở xã hội để đáp ứng nhu cầu về nhà ở của các đối tượng chính sách có khó khăn về nhà ở.

Ghi nhận những kiến nghị trên và cho biết, Chính phủ sẽ sớm có ý kiến chỉ đạo, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải còn yêu cầu Bộ Xây dựng tập trung hoàn thiện thể chế về lĩnh vực nhà ở và thị trường bất động sản, trong đó, tập trung công tác hoàn thiện các dự luật, như Luật Xây dựng, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản trình Quốc hội thông qua trong kỳ họp tới đây.