Báo cáo của Bộ Xây dựng và ý kiến các chuyên gia trong lĩnh vực bất động sản (BĐS) đều nhận định về sự phục hồi của thị trường BĐS trong 6 tháng đầu năm và xu hướng đến cuối năm nay. Tuy nhiên, tín hiệu khởi sắc chỉ ở một số phân khúc phù hợp với nhu cầu của người mua, chứ chưa phải là toàn bộ thị trường.

Nhà giá thấp bán chạy

Thị trường BĐS 6 tháng đầu năm đã có những chuyển biến tích cực, giao dịch tăng, đặc biệt đối với phân khúc nhà ở quy mô nhỏ, giá thấp. Do tình hình thị trường có chuyển biến nên một số dự án nhà ở tạm ngừng trước đây thì nay đã được triển khai trở lại và mở bán. Nguồn cung nhà ở tại TP Hồ Chí Minh và Hà Nội hiện khá lớn và đa dạng, đáp ứng nhu cầu của người dân.

Bộ Xây dựng cho biết, tại Hà Nội, trong 6 tháng đầu năm nay, ước tính có khoảng 4.000 giao dịch thành công, gấp hơn 2 lần so với 6 tháng đầu năm 2013. Tại TP Hồ Chí Minh, tình hình giao dịch cũng khả quan, các giao dịch thành công chủ yếu thuộc loại căn hộ dưới 15 triệu đồng/m2. Theo ông Nguyễn Vũ Cao, Chủ tịch Tập đoàn BĐS Hoàng Gia, thị trường BĐS có chuyển biến tốt nhờ có nhiều yếu tố tác động tích cực. “Thời gian qua, Chính phủ đã có nhiều chính sách kích cầu cho thị trường BĐS. Nhiều gói tín dụng ưu đãi dành cho thị trường BĐS cũng được triển khai nên đã tác động tích cực đến thị trường BĐS. Hơn nữa, do lực cầu bị dồn nén khá lâu nên đã đến lúc sức mua tăng mạnh”, ông Cao đánh giá.

Mặc dù giao dịch của thị trường BĐS trong 6 tháng vừa qua đã tăng nhiều hơn cùng kỳ năm 2013 và 6 tháng cuối năm, nguồn cung căn hộ chung cư ra thị trường có thể còn nhiều hơn 6 tháng đầu năm, tuy nhiên, ông Cao nhận định, thị trường chưa phục hồi ở tất cả các phân khúc mà chỉ tập trung vào một số phân khúc phù hợp với nhu cầu của khách hàng, nhất là loại căn hộ có giá trị dưới 2 tỷ đồng, diện tích dưới 100 m2...

TS Phạm Sỹ Liêm, Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam đồng tình: “Về nguyên lý, thị trường BĐS là nhiệt kế của nền kinh tế, thể hiện sự tăng trưởng hay suy thoái của nền kinh tế. Từ đầu năm, nền kinh tế có tăng trưởng, chuyển biến tốt nhưng chưa vững chắc, tốc độ tăng trưởng chậm. Do vậy, thị trường BĐS cũng sẽ ấm lại, nhưng giao dịch vẫn chưa như mong đợi”.

Xây thêm nhà ở xã hội

Đánh giá về những nguyên nhân tạo nên các tín hiệu khởi sắc của thị trường BĐS, không thể không kể đến tác dụng từ các chính sách của Chính phủ, trong đó có gói tín dụng hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng. Theo số liệu từ Bộ Xây dựng, gói tín dụng này có tốc độ tăng trưởng rất nhanh trong 5 tháng đầu năm 2014. Nếu như tại thời điểm 31/12/2013, tổng số vốn cam kết cho vay mới là 1.760 tỷ đồng, thì đến thời điểm 31/5/2014, tổng số vốn cam kết cho vay đã là 3.954,4 tỷ đồng, tăng 225%, đạt 13,2% so với tổng nguồn vốn.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều “nút thắt” khiến gói tín dụng này chưa phát huy hết hiệu quả như mong đợi. Thực tế, muốn giải ngân nhanh gói này thì phải bổ sung thêm nguồn cung căn hộ nhà ở xã hội (NOXH) hoặc căn hộ nhà ở thương mại có diện tích sàn dưới 70 m2, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2 để đáp ứng điều kiện vay của gói tín dụng 30.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, hiện nay, nguồn cung loại căn hộ này chưa phong phú. Trong khi đó, một số địa phương chưa thực sự quyết liệt giải quyết thủ tục để triển khai xây dựng các dự án NOXH, cũng như xem xét cho phép chuyển đổi dự án nhà ở thương mại sang NOXH... Do các dự án chậm được triển khai, nguồn cung NOXH còn thấp so với nhu cầu thực tế.

Hiện có 129 dự án NOXH tiếp tục được triển khai, trong đó có 90 dự án NOXH cho người thu nhập thấp, quy mô xây dựng khoảng 55.000 căn hộ (bao gồm cả một số dự án chuyển đổi từ nhà ở thương mại sang NOXH); 39 dự án NOXH cho công nhân các khu công nghiệp với quy mô xây dựng khoảng 27.000 căn hộ.

Để đẩy mạnh việc phát triển NOXH, Bộ Xây dựng đã ban hành nhiều chính sách để tăng nhanh nguồn cung. Theo đó, chủ đầu tư các dự án (kể cả các hộ gia đình, cá nhân) phát triển NOXH sẽ được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; giảm 50% mức thuế suất thuế giá trị gia tăng; miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp đối với thu nhập từ hoạt động đầu tư, kinh doanh nhà ở cho công nhân, nhà ở thu nhập thấp; được vay vốn tín dụng ưu đãi hoặc được bù lãi suất theo quy định; được cung cấp miễn phí các thiết kế mẫu, thiết kế điển hình; được hỗ trợ đầu tư hạ tầng kỹ thuật ngoài hàng rào dự án...

Bộ Xây dựng cũng đã yêu cầu các địa phương tạo điều kiện rút ngắn thủ tục lập, thẩm định, phê duyệt dự án phát triển NOXH, kể cả các dự án nhà ở thương mại chuyển đổi sang NOXH và dự án điều chỉnh cơ cấu căn hộ thương mại để đáp ứng nguồn cung về NOXH