Việc tạo lập nhà ở không chỉ thông qua hình thức mua và sở hữu nhà ở mà còn thông qua các hình thức khác như thuê nhà hoặc thuê mua nhà ở.

LTS: Xung quanh việc mất cân đối trong đầu tư bất động sản hiện nay, trong đó, nổi lên vấn đề làm thế nào để đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp. Hiện nay, việc xác định tiêu chuẩn, quá trình thẩm định và xét duyệt hồ sơ xin mua nhà của người có thu nhập thấp còn đang rắc rối cả phía đối tượng được mua lẫn chủ đầu tư thì vẫn còn những ý kiến đặt ngược vấn đề: liệu người có thu nhập thấp có thể mua nhà? Nếu không thì giải pháp cho họ là gì để đáp ứng nhu cầu chính đáng của số đông người lao động này?.

Bee.net.vn đăng tải một ý kiến của người dân trong diện thu nhập thấp về vấn đề này như một gợi mở cho các ý kiến tranh luận tiếp theo từ bạn đọc.

Với chính sách hiện nay, việc tạo lập nhà ở không chỉ thông qua hình thức mua và sở hữu nhà ở mà còn thông qua các hình thức khác như thuê nhà hoặc thuê mua nhà ở. Đối với những hộ gia đình trẻ, có thâm niên công tác ngắn thì có thể được giải quyết thông qua hình thức thuê nhà ở xã hội do nhà nước đầu tư hoặc các doanh nghiệp đầu tư.

Có được ngôi nhà/căn hộ của riêng mình là ước mơ chính đáng của bất cứ ai, và thật là dễ chịu với cảm giác được làm chủ nơi ở của mình.

Nhưng mỗi gia đình, mỗi người lại có những điều kiện riêng, hoàn cảnh riêng nên không phải ai cũng nhất thiết phải có ngôi nhà/căn hộ (gọi chung là nhà) thuộc sở hữu của riêng mình. Nhiều người thành đạt (ví dụ đã có những bài báo viết về ông chủ võng xếp Duy Lợi - người thường xuyên có các hoạt động từ thiện) sống ở nhà thuê của người khác - có nghĩa là việc không sở hữu nhà không đồng nghĩa với khả năng tài chính của người ta.

Ở nhiều nước, người có nhà riêng không được coi là đối tượng có thu nhập thấp. Người nghèo cần được nhà nước hỗ trợ như chăm sóc y tế, giáo dục, trợ cấp thất nghiệp, v.v…, dù họ có kiếm được ít tiền đến đâu đi nữa, vì họ có thể bán nhà đi và chuyển sang thuê nhà để trang trải cho các nhu cầu của cá nhân. Vậy, người có nhà riêng không phải là người thu nhập thấp hay người nghèo. Xin không bao gồm các khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa ở nước ta nơi đất đai không có giá trị thương mại.

Còn người thu nhập thấp, liệu họ có đủ tiền mua nhà riêng hay không? Câu trả lời chắc chắn là "không". Đã có nhiều bài báo, ý kiến bạn đọc của các báo phân tích về chuyện này nên tôi không nói lại nữa. Như thế, phương án tối ưu để giải quyết chỗ ở là đi thuê nhà. Về các dự án xây nhà để bán cho người thu nhập thấp: báo chí và bạn đọc cũng đã phân tích nhiều về giá cả xây dựng, giá thành, miễn giảm tiền thuê đất…

Thứ nhất, tiền nào của nấy, giá cả xây dựng rẻ thì chất lượng xây dựng cũng phải “rẻ” theo. Chất lượng đã “rẻ” mà không xuống cấp nhanh thì thật lạ. Các khu nhà bán cho người thu nhập thấp này sẽ sớm lem nhem, xộc xệch thôi (dù có dùng “son phấn” tức vôi ve trát đậm lên đến đâu đi nữa thì cũng không cứu vãn được cái cốt), và làm mất mỹ quan thành phố.

Thứ hai, tiêu chí để xét duyệt tưởng rõ ràng mà không rõ ràng, việc phân phối do đó sẽ khó mà rành mạch được (các báo chí và bạn đọc đã nhận xét rất rõ rồi, thu nhập thấp hơn mức trung bình của dân thành phố là bao nhiêu? Ai kiểm chứng, ai đảm bảo kết quả kiểm chứng là chính xác?,…).

Thứ ba, vạch dự án làm nhà cho người thu nhập thấp thì chắc chắn dự án dễ được duyệt hơn là các loại hình dự án làm nhà/khu đô thị khác, lại được ưu đãi đất đai, thuế má, tiền đầu tư vào cũng không cần cao chót vót - nhà nước đang khuyến khích xoá đói giảm nghèo, nên chiêu bài này là đắc dụng. Bán nhà cho người thu nhập thấp chính là đem đến cho họ một ưu đãi về tiền sử dụng đất.

Người thu nhập thấp là khái niệm mang tính giai đoạn. Có những người chỉ có được thu nhập thấp cả đời vì năng lực yếu, thiếu may mắn, vận hội kém hay thiếu nỗ lực vươn lên. Nhưng cũng có những người trước đây có thu nhập cao, hiện nay có thu nhập thấp và tương lai họ lại có thu nhập cao - nếu hiện tại họ đủ tiêu chuẩn (xin nói rõ, có cả nhiều cách để tạo kịch bản bần cùng hoá nữa) và được mua nhà ưu đãi này, thì vô hình chung sẽ tạo ra sự bất công về chính sách. Vì thế, việc bán nhà cho người thu nhập thấp là bất ổn ….

Thay vì bán nhà cho người thu nhập thấp, cần xây nhà và cho họ thuê để ở thực có thời hạn - thời hạn thuê có thể kéo dài, nhưng như vậy sẽ hạn chế được đến mức tối đa các tiêu cực tiềm tàng từ khâu cấp đất dự án, xây dựng, xét duyệt tiêu chuẩn, sử dụng và sở hữu (mua bán, đầu cơ).

Nhà ở xã hội và nhà ở thu nhập thấp giống và khác nhau thế nào?

Hiện nay, theo Luật nhà ở và nghị định 71 hướng dẫn Luật nhà ở, nhà ở xã hội là loại hình nhà ở được đầu tư bằng ngân sách nhà nước, là tài sản của nhà nước và chỉ dùng với mục đích cho thuê. Còn nhà ở thu nhập thấp, cho người sống ở đô thị, là loại hình nhà được đầu tư bằng nguồn vốn thương mại của các doanh nghiệp cùng với một số ưu đãi, khuyến khích của nhà nước. Vì thế, nhà ở thu nhập thấp là loại hình nhà ở thương mại có sự điều tiết của nhà nước về diện tích, giá cả, điều kiện và đối tượng được mua bán.

Điểm giống nhau là đều dành cho các thành phần khó khăn về nhà ở trong xã hội mà không có điều kiện tự cải thiện. Tuy nhiên, ở giai đoạn hiện nay, khi mà nguồn lực về vốn ngân sách nhà nước còn hạn chế, hình thức nhà ở thu nhập thấp sẽ là hướng chủ đạo trong 10-20 năm tới.

Ông Nguyễn Trần Nam, Thứ trưởng Bộ xây dựng

>>Nhà 1 tỷ = "nhịn" ăn - mặc - chi tiêu 10 năm
>>Đổ xô làm dự án bất động sản "săn nhà giàu"
>>Đại gia bất động sản "làm" quy hoạch nhà ở?
>>Dự án cho nhà giàu có như "đánh quả"?

DiaOcOnline.vn - Theo Bee.net