Đó là nội dung Hội thảo tham vấn về các phát hiện và khuyến nghị của Nghiên cứu Khung đánh giá Quản trị Đất đai (LGAF) và Báo cáo khảo sát tình hình công khai thông tin trong quản lý đất đai năm 2013 do Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam (WB) và Tổng cục Quản lý đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức ngày 14.8, tại TP. Đà Nẵng.

Theo WB, đến 2013 Việt Nam đã cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) cho 85% dân số. Tuy nhiên, công tác đăng ký đất đai ban đầu Quốc hội đề ra từ năm 2009 chưa hoàn thành; giao dịch đất đai không chính thức còn phổ biến.

Các thể chế quản lý đất đai còn yếu và hiệu quả chưa cao, các xung đột lợi ích hoặc lạm dụng trong cơ chế nhà nước thu hồi đất vẫn còn diễn ra. Chưa tách biệt giữa xây dựng chính sách, thực hiện, giám sát và giải quyết khiếu nại…. công tác quy hoạch còn nhiều bất cập, gây lãng phí, chưa khai thác hết nguồn lực tài chính trong lĩnh vực này.

Công tác lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch chậm, thiếu sự phối hợp giữa các ngành, chưa phù hợp về thời gian, nội dung với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội. Lợi ích tư nhân chiếm ưu thế trong phát triển đô thị dẫn đến sự mập mờ trong quy hoạch và chi phí dịch vụ cao.

Các tranh chấp, xung đột liên quan đến đất đai của công dân chiếm khoảng 70 – 80% tổng số khiếu nại mà nhà nước phải xử lý. Chưa có công cụ giám sát mang tính hệ thống hoặc phản hồi về chính sách làm cho hiệu quả sử dụng đất đai thấp. Việc cung cấp thông tin về đất đai cho người dân còn nhiều hạn chế, chưa minh bạch.

Cụ thể, cấp GCNQSDĐ còn chậm; thông tin trong hồ sơ thiếu và không cập nhật, không được quy chiếu không gian, nhất là đối với các cá nhân và tổ chức ngoài nhà nước. Hơn 50% thông tin địa chính không được cập nhật, công khai, hạn chế sự tiếp cận của người dân.

WB cũng đã đưa ra hàng loạt các khuyến nghị để cải thiện Quản trị đất đai như: Tăng cường sự tham gia của các bên trong lĩnh vực đất đai, trong đó có sự tham gia, góp ý và giám sát của người dân một cách có hiệu quả, tránh việc làm lấy lệ. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chủ trương, chính sách, pháp luật về đất đai; công khai, minh bạch mọi thông tin về quản lý, quy hoạch và sử dụng đất đai, cho phép người dân được tiếp cận những thông tin này.