Vườn luôn là nơi hỗ trợ, bồi bổ cuộc sống, hoán chuyển, thanh lọc môi trường cho các thành viên và mọi sinh vật trong nhà. Vườn xưa hay nay đều được thiết kế theo nguyên tắc ngũ hành: Sơn (núi), Mộc (cây cỏ), Thủy (nước) và Thổ (đất).

Chúng tạo ra sự hài hòa về cả màu sắc lẫn hình dáng, mang lại nhiều sinh khí cho con người và sinh vật sống. Nếu không gian hạn hẹp, thì một "góc" nhỏ bố trí hợp lý cũng đã mang lại lợi ích "lớn" cho căn nhà và người sống trong nhà.

Sơn

Chắc chắn là ta không thể "rinh" cả "trái" núi về nhà mà ở đây sẽ là những bố trí mang dáng dấp từ núi đá. Có nhiều loại đá: loại lớn từng mảng làm đường đi, hoặc làm vách ngăn; loại nhỏ hơn và có hình dáng đặc biệt sẽ được bố trí làm hòn non bộ... Đá núi thường được đặt hoặc xây dựng ở các vị trí phí Tây hoặc Bắc, tạo nét tương phản âm dương với hồ nước thường đặt ở phía Nam hoặc Đông.

Thủy

Theo phong thủy thì nước mang lại năng lượng, mang lại sự luân lưu tuần hoàn và phản chiếu cũng như thu hút vạn vật từ vũ trụ. Nước luân lưu mang theo Khí, nước có khả năng cuốn hút và thu nạp. Người xưa cho rằng nước tượng trưng cho tài lộc, ở đâu có nước thì ở đó có tiền. Singapore là một quốc gia điển hình, giữ quan niệm truyền thống ấy của khoa học phong thủy vào xây dựng và bố trí cảnh quan ở khắp mọi nơi.

Thổ

Hành thổ (trong vườn) đuợc dẫn dắt theo các lối đi hoặc Đất, chất liệu chính để "trụ", "giữ" mọi thứ trên quả đất này và trong vườn nó sẽ là nền tảng dẫn dắt cho KHÍ lưu thông. Những nơi có lá vàng nhiều, vào mùa thu chẳng hạn, cũng tạo nền móng cho hành Thổ phát huy tác dụng nuôi dưỡng và dẫn dắt, tái tạo "mùa sau".

Mộc

Việc trồng cây cối, hoa cỏ cho một khu vườn dù lớn hay nhỏ rất quan trọng. Đặc biệt, màu sắc và hình dáng (loại cây) phải được chú ý vì vừa là vật thể sống động tạo ra khung cảnh tươi đẹp và hòa hợp quan hệ giữa con người và năng lượng sống từ thiên nhiên.

Hãy chú ý đến hai vấn đề chính của cây cối, thảo mộc là màu sắc và hình dáng thể loại, nhìn bằng con mắt: Ngũ Hành. Và trong vườn thì không nên để bất cứ một "thiên cực" nào tức là nghiêng hẳn về một nơi chốn nào hoặc loại cây cối nào "thái quá" để tạo ra sự cân bằng về sinh thái cũng như về phối trí.

Màu xanh của lá cây chiếm giữ cảnh quan một cách hữu hiệu nhất trong khu vườn. Không thể chối cãi vị trí thống lĩnh độc tôn của cây cỏ trong vườn thì tất cả thảo mộc đều là hành Mộc nhưng hình dáng và màu sắc của chúng có thể gợi đến một hành khác.

Như vậy đặc thù của cây cối, thảo mộc thuộc hành mộc là các loại cây có hình trụ và các giàn đỡ, cột chống bằng gỗ. Thậm chí các cột trụ ngày nay, dù làm bằng bê tông cốt thép nhưng người ta vẫn cố tạo dáng để nhìn vào giống như một thân gỗ mọc tự nhiên, dĩ nhiên cũng được coi như mộc.

Hỏa

Những cây nào có hình dáng đâm thẳng lên, lá kim hoặc hoa đỏ, hoặc giữa lá có đốm đỏ, hoặc cây theo dáng kim tự tháp (Trắc bá điệp, Tùng...) đều được kể là hành Hỏa. Hỏa rất mạnh so với các hành khác cho nên phải cẩn thận để tạo sự cân bằng, vì nếu thái quá sẽ làm cho sự nóng nảy, bực bội kéo đến nhiều hơn mà không còn là thư giãn dù ở trong vườn.

Kim

Các loại cây có vòm, tán lá rộng, và các khối hình cong tròn, hình vòm từ nhà cho đến vườn cũng đều mang dáng dấp của hành Kim. Những khoảng màu trắng nhỏ hai bên lối đi tạo ra cảm giác ấm cúng và sinh động, làm cho tâm trạng của mọi người hưng phấn, dễ chịu hơn.

Theo Mỹ Thuật
Ảnh: VTC