Dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản (BĐS) sửa đổi đang được Bộ Xây dựng đưa ra lấy ý kiến sửa đổi theo hướng sẽ siết chặt hơn hoạt động mua bán nhà đất để có sự công khai minh bạch trên thị trường.

Theo Ban soạn thảo cho biết, Dự thảo Sửa đổi công bố đã bổ sung nhiều quy định chặt chẽ hơn đối với hoạt động đầu tư, kinh doanh các dự án trong kinh doanh dự án BĐS.

Theo đó, hoạt động mua bán nhà trên giấy sẽ được “siết chặt” để giảm nguy cơ cho người mua nhà. Cụ thể, theo luật hiện hành, để dự án được đưa vào kinh doanh thì chủ đầu tư chỉ cần "giấy phép xây dựng hoặc hồ sơ dự án và thiết kế bản vẽ thi công đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt". Còn theo Dự thảo Luật Sửa đổi buộc chủ đầu tư các dự án bất động sản phải có "hồ sơ dự án, thiết kế bản vẽ thi công đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt và giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về xây dựng". Như vậy, nội dung luật sửa đổi đã yêu cầu chủ đầu tư cần có cả hai thay vì chỉ cần một điều kiện như luật hiện hành.

Đồng thời, nếu như theo Dự thảo Luật Kinh doanh BĐS hiện hành quy định việc bán, cho thuê nhà đất phải thông qua sàn giao dịch thì Dự thảo Luật Sửa đổi lấy ý kiến về việc sẽ không bắt buộc cá nhân, tổ chức kinh doanh bất động sản khi bán, cho thuê nhà, công trình xây dựng phải thông qua sàn giao dịch. Nhiều ý kiến cho rằng, trong thời điểm kinh tế và giao dịch khó khăn như hiện nay, việc giao dịch qua sàn sẽ phát sinh thêm thủ tục, chi phí không nhỏ và còn gây lãng phí thời gian cho các bên. Do đó, việc bỏ quy định bắt buộc giao dịch qua sàn được coi là hợp lý trong tình hình thực tế.

Một quy định đáng chú ý đặc biệt trong Dự thảo Luật Sửa đổi là chủ đầu tư các dự án chỉ được phép ký hợp đồng bán, cho thuê, cho thuê mua dự án BĐS hình thành trong tương lai khi đã có sự bảo lãnh của tổ chức tài chính hoặc ngân hàng về việc sẽ thực hiện nghĩa vụ thay cho chủ đầu tư nếu chủ đầu tư không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ của mình trong hợp đồng hai bên đã ký kết. Với quy định mới này sẽ bảo quyền lợi và tạo được tâm lý an tâm hơn cho người mua nhà trong tình trạng “bán nhà trên giấy” như hiện nay. Tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia BĐS, việc triển khai nội dung này không mấy khả thi. Trong tình trạng thị trường BĐS rơi vào “thoái trào” như hiện nay thì mấy ngân hàng dám đứng ra bảo lãnh cho dự án trước người tiêu dùng?

Bộ Xây dựng cũng đã đưa ra thêm khá nhiều điểm mới trong các dự thảo luật sửa đổi, trong đó có việc cấm dùng nhà ở để kinh doanh. Tuy nhiên, đề xuất này đã gặp phải sự phản đối mạnh mẽ của các chuyên gia và người dân. Ngay sau đó, tổ soạn thảo đã tiếp thu và "hứa" sẽ bãi bỏ quy định này trong Dự thảo mới nhất.

Ban soạn thảo cho biết, Dự thảo Luật Kinh doanh BĐS sửa đổi và Dự thảo Luật Nhà ở dự kiến cùng trình Quốc hội vào tháng 10/2013 để thông qua vào năm 2014.