Hiện nay, Bộ Xây dựng đã xây dựng và chuẩn bị ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nhà chung cư, trong đó sẽ quy định các yêu cầu kỹ thuật bắt buộc phải tuân thủ đối với nhà chung cư xây mới hoặc cải tạo lại. Đáng chú ý là việc quy định diện tích chỗ để xe.

Hơn 70% nhà cao tầng thiếu chỗ đỗ xe

Theo tìm hiểu của PV, hiện ở Hà Nội có hơn 400 nhà chung cư cao tầng cũ, trong đó, số chung cư không nhà để xe chiếm phân nửa. Những người sống trong các khu chung cư cũ luôn phải đau đầu tìm nơi gửi xe qua đêm. Nếu trước đây, mỗi gia đình chỉ có một chiếc xe thì nay ít nhất một nhà có hai xe máy. Nỗi khổ tìm nơi gửi xe còn trở lên khó gấp vạn lần với những gia đình có ô tô.

Kết quả thanh tra công tác quản lý, sử dụng lòng đường, hè phố tại TP.HCM của Bộ Giao thông Vận tải năm 2012 cho thấy, các tòa nhà cao tầng mặt phố có tầng hầm để xe, nhưng không đáp ứng lượng xe của tòa nhà. Theo rà soát, 80 nhà cao tầng của Sở Xây dựng TP.HCM có 73% tòa nhà không đủ chỗ đỗ xe; 7,5% tòa nhà không có chỗ đỗ xe, chỉ có 18% tòa nhà đủ chỗ đỗ. Một số nơi còn tận dụng tầng ngầm làm bể bơi như tại tòa nhà 43-45 Tú Xương, phường 7, quận 3.

Không chỉ riêng Hà Nội, TP.HCM, rất nhiều thành phố lớn cũng rơi vào tình trạng thiếu chỗ để xe tại các khu chung cư cao tầng. Trước thực trạng trên, Bộ Xây dựng vừa có văn bản gửi ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố thuộc trung ương về việc hướng dẫn chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc áp dụng cho công trình nhà ở cao tầng. Theo tính toán tại Quy chuẩn mới đang được Bộ Xây dựng lập, đối với các công trình nhà ở thương mại, cứ 100m2 diện tích sử dụng căn hộ phải bố trí tối thiểu 20m2 chỗ để xe, kể cả đường nội bộ trong nhà xe; còn thông số này tại dự án nhà ở xã hội là 12m2.

Cũng theo Bộ Xây dựng, trường hợp điều chỉnh cơ cấu căn hộ trong dự án nhà thương mại sang nhà xã hội mà không thay đổi tổng diện tích sàn thì không phải xem xét, phê duyệt lại chỉ tiêu về dân số và quy hoạch 1/500 hoặc tổng mặt bằng. Nếu trường hợp có sự thay đổi về tổng diện tích sàn thì phải điều chỉnh lại các quy hoạch trên. Chỉ tiêu dân số được tính bình quân là 25m2 một người. Nếu dân số điều chỉnh không vượt quá 1,5 lần chỉ tiêu cũ thì không phải điều chỉnh lại chỉ tiêu hạ tầng kỹ thuật và xã hội. Đối với việc cơ cấu các loại căn hộ, chủ đầu tư được phép tự quyết định đáp ứng nhu cầu của thị trường tại địa điểm xây dựng dự án.

Đẽo cày giữa đường?!

PGS.TS.KTS Trần Trọng Hanh, nguyên hiệu trưởng Đại học Kiến trúc Hà Nội cho rằng: "Vấn đề chỗ đỗ xe ở Việt Nam hiện nay có nhiều điều phải bàn và là nhu cầu thiết thực của người dân. Theo cá nhân tôi, với quy chuẩn của kỹ thuật quốc gia của Bộ Xây dựng vừa đưa ra, nhà ở thương mại thì cứ 100m2  diện tích căn hộ cần bố trí 20m2  chỗ đỗ xe và với nhà ở xã hội thì 100m2  cần bố trí tối thiểu 12m2  là hơi ít. Hiện nay xu thế chung từ phát triển kinh tế xã hội và cả quy hoạch để đảm bảo được yêu cầu phát triển bền vững, mang tính hướng tới tương lai, thì người ta thường quy hoạch có tầm nhìn xa. Có thể tiêu chuẩn của Bộ Xây dựng đưa ra có những lý giải riêng.

Nên căn cứ theo từng khu vực

Theo nhận định của KTS. Hanh, không nên rút chuẩn về diện tích đỗ xe so với quy định chung vì nó giống như "đẽo cày giữa đường" là điều không hay. Khi đưa ra một quy chuẩn thì nó là một điều bắt buộc để giám sát từ khâu thiết kế, lập dự án và triển khai thực hiện. Chịu trách nhiệm thực hiện các quy chuẩn này là các chủ đầu tư, cơ quan quản lý Nhà nước và sự tham mưu của công chúng. Tính khả thi cao hay không, theo tôi, chúng ta phải xây dựng được thể chế, cơ chế để cho tất cả các hoạt động có thể phát huy tổng lực hiệu quả. Còn việc ban hành quy chuẩn là điều cần thiết nhưng quan trọng nhất là sử dụng, kiểm soát nó như thế nào, vận dụng, áp dụng ra sao.

TS.KTS Trương Văn Quảng, phó viện trưởng Viện Kiến trúc, quy hoạch Đô thị và Nông thôn cho biết: "Tiêu chuẩn mới này được đưa ra xuất phát từ nhu cầu thực tế về chỗ đỗ xe ở các chung cư hiện nay tại các thành phố lớn. Tuy nhiên, nó cũng tùy thuộc vào nhu cầu của từng khu vực".