Sử dụng tầng ngầm làm dự án công có phải bồi thường không? Đó là câu hỏi được lãnh đạo cơ quan quản lý Bộ TN-MT đặt ra.

Tại cuộc toạ đàm "những vấn đề kinh tế trong chính sách và luật pháp đất đai ở Việt Nam" do Đại học Kinh tế Quốc dân tổ chức ngày 17/1, nhiều chuyên gia đã cho ý kiến về việc định giá đất, bồi thường khi giải phóng mặt bằng và kiến nghị các giải pháp tăng nguồn thu ngân sách từ đất đai.

PGS.TS. Nguyễn Đình Thọ - Cục Kinh tế và Phát triển Quĩ đất, Tổng Cục Quản lý Đất đai, Bộ Tài nguyên – Môi trường thừa nhận những khó khăn trong việc xác định giá đất, đây là một nội dung phải lưu tâm trong việc điều chỉnh, hoàn thiện chính sách quản lý về đất đai.

Ông cho rằng, xác định giá đất theo thị trường sẽ giải quyết hầu hết các vướng mắc về đất đai hiện nay.

Đề cập tới vấn đề quản lý quy hoạch sử dụng đất, ông Thọ đánh giá đây là nội dung quan trọng nhất có thể giúp phát huy tốt nhất nguồn lực từ đất đai.

Theo ông Thọ, trên thực tế quản lý, sử dụng đất theo quy hoạch ảnh hưởng trực tiếp tới quản lý sử dụng đất theo không gian. Tuy nhiên, quản lý đất lâu nay vẫn chỉ dựa vào chỉ tiêu sử dụng đất thay vì quản lý sử dụng đất theo không gian.

Thời gian tới, sẽ nghiên cứu tổ chức thực thi luật đất đai theo hướng quản lý đất đai cả trên mặt đất, tầng ngầm, tầng hầm và tầng không.

Theo ông Thọ, cơ sở phải thực hiện cách quản lý trên theo lý giải là do có những yêu cầu phát sinh liên quan tới yêu cầu sử dụng đất. Ví dụ, khi xây dựng các tuyến tàu điện ngầm, đã nảy sinh câu hỏi liệu nhà nước có phải bồi thường cho người dân hay không?

Hay ở nhiều địa phương khi xây dựng các dự án nhà cao tầng hai bên đường, sau đó xây cầu vượt từ nhà này sang nhà khác nằm trên phạm vi đất công, đất của hai con đường. Trường hợp này, việc thu phí sử dụng đất công sẽ thực hiện như thế nào?.

"Quy định cụ thể nhằm tránh xảy ra tranh chấp trong tương lai. Ví dụ, thu hồi đất trên mặt đất thì phải bồi thường cho người dân nhưng nếu tàu điện ngầm chạy qua nhà dân thì nhà nước có phải bồi thường cho dân hay không?

Câu hỏi này lại liên quan tới quy định về quyền quản lý, sử dụng tài sản, theo đó, đất đai đều thuộc quyền quản lý của nhà nước và nhà nước có quyền quản lý cả tầng ngầm, tầng hầm và tầng không.

Trong trường hợp làm tàu điện ngầm, đây là dự án công và nhà nước không phải bồi thường. Nhưng, người sử dụng tầng hầm, tầng ngầm thì sẽ có quy định về giới hạn sử dụng tầng hầm để thu phí. Ví dụ, từ 1-6m sẽ có mức phí khác và từ 6-10m sẽ có mức thi phí khác.

Mức phí theo Malaysia đang áp dụng bằng khoảng 25% mức phí trên mặt đất và chủ đầu tư sẽ là người phải chi trả", ông Thọ nói.

Theo PGS.TS Hoàng Văn Cường, Phó Hiệu trưởng Trường KTQD để giải quyết được các yếu tố mâu thuẫn nêu trên đồng thời có thể khai thác được tối đa các nguồn lực từ đất thì không thể đơn thuần dùng công cụ thị trường để giải quyết, điều tiết mà cần sử dụng công cụ pháp luật.

Ông Cường cho rằng, Việt Nam cần thiết xây dựng Bộ luật đất đai vì các chính sách liên quan liên tục được điều chỉnh trong thời gian qua, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế.