Tỷ giá tăng, lãi suất có tăng?

Tỷ giá giữa đồng Việt Nam và đô la Mỹ (VND/USD) đã tăng mạnh sau động thái điều chỉnh tỷ giá hai lần liên tiếp vừa qua của Ngân hàng Nhà nước(NHNN). Trên thị trường, đô la Mỹ trở nên có sức hút và phần nào tạo áp lực lên lãi suất tiền gửi tiết kiệm tại ngân hàng.

Tỷ giá sát trần mới

Đến chiều ngày 21-8, tức ngày giao dịch cuối cùng trong tuần qua, tỷ giá VND/USD niêm yết tại quầy của các ngân hàng đã lên khá cao, nằm ở mức 22.540-22.545 đồng/đô la Mỹ, tùy từng ngân hàng. Theo đó, mức giá đô la Mỹ mà các ngân hàng bán ra chỉ thấp hơn 2 đồng so với mức trần mà NHNN cho phép các ngân hàng thương mại giao dịch.

Trên thị trường tự do, theo một điểm thu đổi ngoại tệ tại quận 1, TPHCM, giá đô la Mỹ được điểm này chào bán ở mức 22.730 đồng/đô la và chào mua ở mức 22.630 đồng/đô la.

Như vậy, sau hai lần điều chỉnh của NHNN, tỷ giá đã tăng khá cao – tính từ ngày 11-8 đến nay, tỷ giá VND/USD đã tăng gần 3,2%. Trước đó, ngày 12-8, NHNN đã nới biên độ cho phép tỷ giá được dao động trong mức +/-2% thay cho mức +/-1%. Đến ngày 19-8, NHNN lại tiếp tục nới biên độ này lên +/-3%, đồng thời cũng tăng tỷ giá bình quân liên ngân hàng VND/USD lên thêm 1%.

NHNN cho rằng, với hai lần điều chỉnh này, tỷ giá VND/USD đã có đủ dư địa để linh hoạt trước các diễn biến bất lợi trên thị trường quốc tế và trong nước, không chỉ từ nay đến cuối năm mà cả những tháng đầu năm 2016, đồng thời cam kết bán ngoại tệ ra để can thiệp khi cần thiết. Tuy nhiên, các ngân hàng nước ngoài cho rằng tỷ giá VND/USD còn có thể lên cao hơn nữa.

Trong đó, theo dự báo của khối nghiên cứu của HSBC, đến cuối năm nay, giá đô la Mỹ sẽ lên mức 22.800 đồng/đô la và cho cuối năm 2016 là 23.300 đồng. Bởi vì, đồng nhân dân tệ sẽ còn giảm giá thêm nữa khi Ngân hàng Trung ương Trung Quốc cho phép tỷ giá do thị trường quyết định trong khi cũng đang áp dụng chính sách nới lỏng tiền tệ. Điều này cũng có nghĩa rằng NHNN sẽ phải giảm giá tiền đồng thêm nữa để các doanh nghiệp xuất khẩu duy trì năng lực cạnh tranh với các đối tác Trung Quốc.

Liệu lãi suất có tăng?

Theo báo cáo của Công ty cổ phần Chứng khoán Bảo Việt, động thái tăng tỷ giá bình quân liên ngân hàng VND/USD và nới biên độ tỷ giá của NHNN hôm 19-8 được dự báo có thể có tác động đến mặt bằng lãi suất.

Phòng phân tích của công ty này cho rằng, mặt bằng lãi suất huy động tiền đồng trên thị trường đã có dấu hiệu chạm đáy vào tháng 5-2015 và bắt đầu tăng nhẹ trở lại kể từ tháng 6-2015. Việc giảm giá dồn dập tiền đồng sẽ càng củng cố cho xu hướng này (tăng lãi suất – PV).

Tuy nhiên, phòng phân tích này cho rằng, phản ứng kịp thời và quyết liệt của NHNN sẽ giúp dập tắt tâm lý kỳ vọng tiếp tục phá giá tiền đồng, từ đó hạn chế các hoạt động đầu cơ. Mặc dù vậy, để giữ niềm tin vào tiền đồng của người gửi tiền và tạo một khoảng cách đủ hấp dẫn so với lãi suất tiền gửi đô la Mỹ (đề phòng cả trường hợp Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất trở lại), nhiều khả năng mặt bằng lãi suất huy động tiền đồng sẽ có xu hướng tăng thêm quanh mức 0,5% trong thời gian tới.

Tuy nhiên, trả lời Sài Gòn Tiếp Thị, TS. Cấn Văn Lực, Cố vấn cấp cao Chủ tịch HĐQT Ngân hàng TMCP BIDV kiêm Giám đốc trường đào tạo BIDV, cho rằng khả năng tăng lãi suất khó xảy ra. Bởi vì, theo ông Lực, thanh khoản của hệ thống ngân hàng nói chung hiện vẫn tốt, các ngân hàng cũng muốn đẩy mạnh tín dụng, và theo định hướng chung của NHNN thì NHNN thậm chí khuyến nghị các ngân hàng giảm lãi suất cho vay trung và dài hạn, do đó không có lý do để ngân hàng tăng lãi suất huy động.

Ngoài ra, cũng theo ông Lực, việc điều chỉnh tỷ giá VND/USD có tạo lực làm tăng lạm phát nhưng không lớn vì giá cả hàng hóa cơ bản trên thế giới trong thời gian qua không những không tăng mà còn giảm, trong khi lạm phát trong nước đang ở mức thấp. Do đó, việc tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát hay tăng lãi suất theo đà tăng của lạm phát cũng khó xảy ra.

Ông Lực cho biết thêm, việc điều chỉnh tỷ giá vừa rồi đã khiến cho nhu cầu đô la Mỹ tăng lên, nhưng có khả năng trong khoảng 1-2 tuần tới tình hình sẽ trở lại trạng thái bình thường.