Nhập hộ khẩu phải có 20 m2 sàn nhà ở, có phù hợp?

Ngày 13.11, Ủy ban MTTQ VN TP.HCM tổ chức hội nghị phản biện xã hội về Dự thảo Quy định diện tích bình quân/người để đăng ký thường trú vào chỗ ở do thuê, mượn, ở nhờ của tổ chức, cá nhân tại TP.HCM.

Theo ông Trần Trọng Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng TP, TP.HCM đang áp dụng mức diện tích bình quân 5 m2 sàn/người khi giải quyết cho nhập hộ khẩu vào nhà thuê, mượn hoặc ở nhờ nếu đủ các điều kiện khác theo quy định pháp luật. Diện tích này áp dụng theo quy định tại Nghị định 107/2007 hướng dẫn luật Cư trú năm 2006. Tuy nhiên, luật Cư trú 2013 (có hiệu lực từ 1.1.2014) quy định diện tích bình quân nhà ở tối thiểu phải do HĐND TP quy định. Vì vậy, TP phải đưa ra con số mới trình HĐND TP thông qua để đảm bảo theo đúng quy định của luật.

Theo dự thảo do Sở Xây dựng chủ trì soạn thảo, diện tích nhà ở bình quân để đăng ký thường trú vào chỗ ở do thuê, mượn, ở nhờ của tổ chức, cá nhân tại TP được tính chung là 20 m2 sàn/người. Quy định này không áp dụng với trường hợp đăng ký tạm trú có thời hạn và các trường hợp vợ về ở với chồng hoặc ngược lại; con về ở với cha mẹ hoặc ngược lại; người hết tuổi lao động, nghỉ hưu, nghỉ mất sức, nghỉ thôi việc về ở với anh, chị, em ruột; người thành niên độc thân về ở với ông, bà nội ngoại, anh, chị, em ruột, cô, dì, chú, bác, cậu ruột...

Ngoài khả năng của người nhập cư ?

Góp ý dự thảo, đại diện Công an TP.HCM cho rằng quy định trên để kiểm soát, quản lý nhân khẩu và không làm ảnh hưởng đến nhà ở cũng như các vấn đề việc làm, đời sống của người dân.

Luật sư (LS) Nguyễn Văn Hậu, Phó chủ tịch Hội Luật gia TP.HCM, Chủ tịch Trung tâm trọng tài thương mại luật gia VN, cho rằng quy định 20 m2/sàn/người là quá cao, chưa phù hợp với tình hình thực tiễn xã hội của TP cũng như chưa phải là giải pháp tối ưu để giảm thiểu lượng dân nhập cư vào TP.HCM.

Theo LS Hậu, tiêu chuẩn này nằm ngoài khả năng của nhiều người nhập cư. Người nhập cư vào TP, nhất là trong các khu trọ gần khu công nghiệp chủ yếu thuê các phòng có diện tích 20 m2 và vừa đủ cho gia đình từ 3 thành viên với giá 4 triệu đồng/tháng, trong đó thu nhập của họ tầm 20 triệu đồng/tháng. Họ cần đăng ký thường trú cho con cái đi học, với mức thu nhập này họ ổn định cuộc sống. Nếu tăng diện tích tối thiểu 20 m2/sàn/người thì họ cần thuê căn hộ có diện tích lên đến 60 m2, chi phí thuê nhà tăng lên 10 triệu đồng/tháng. Với mức lương này họ không trang trải được cuộc sống.

LS Hậu phân tích, người nhập cư đến TP.HCM không hẳn vì muốn có hộ khẩu thường trú mà họ tìm cơ hội khởi nghiệp. Việc cơ quan quản lý tăng điều kiện để được đăng ký hộ khẩu vào TP không những không ngăn được nhập cư mà còn làm những người nhập cư muốn có hộ khẩu TP phải lách luật.

Phản biện vấn đề LS Hậu đặt ra, ông Trần Trọng Tuấn khẳng định, quy định diện tích bình quân nhà ở tối thiểu 20 m2 sàn/người không gây xáo trộn đến cuộc sống của người dân. Ông Tuấn ví dụ: mua nhà ở xã hội 30 m2 có 4 nhân khẩu họ hoàn toàn được nhập khẩu vào vị trí đó vì như vậy là hợp pháp. Trong trường hợp được mượn, ở nhờ, thuê thì mới áp dụng dự thảo nói trên, để tránh trường hợp 1 nhà 50 m2 mà ai cũng cho mượn, thuê, ở nhờ, nhập khẩu liên tục.

“Việc này không làm hạn chế lựa chọn nơi cư trú thường trú, tạm trú theo quy định; không ảnh hưởng đến quyền xác lập sở hữu tài sản tùy theo khả năng, nhu cầu cá nhân; không hạn chế việc đi học, đi làm của người dân các địa phương khác đến TP.HCM”, Giám đốc Sở Xây dựng nhấn mạnh.

Sau khi ghi nhận ý kiến phản biện của các đại biểu, Ủy ban MTTQ VN TP.HCM và Sở Xây dựng sẽ báo cáo TP. Sau khi được TP chấp thuận thì đầu tháng 12.2018 TP sẽ trình HĐND xem xét, thông qua trong kỳ họp cuối năm.